“Geçmiş günler, pek de yaşanmış günler sayılmaz; onlar, sonradan yeniden kurduğumuz ve kurmaya devam ettiğimiz bir çeşit anlatıdır.” (*)

“Bir Zamanlar Anadolu’da” adlı kitabın yazarı Tahir Abacı, bu cümlelerle, kendisini de kapsayan önemli bir gerçeğe işaret ediyor. Çünkü o da yaşadıkları üzerinde belli bir dönemden sonra düşünmeye başlamış ve zihninde yeniden kurguladığı geçmiş, böyle bir kitabın çıkmasına vesile olmuş. Türküleriyle, yaşantılarıyla, mekânlarıyla Anadolu'nun ölümünü anlattığı kitap işte böyle oluşmuş. Kitabın arka kapağında da yazılı olduğu gibi; çünkü “Memleket hızla, biraz da vahşice modernleşiyor. Memleket değişiyor. “Geleneksel Anadolu” dediğimiz yerler, “memlekete özgü” dediğimiz yaşantılar, alışkanlıklar, anlatılar tarih oluyor. (…) Üstelik uzun zaman kesitlerinde de olmuyor bunlar. Her şey insan ömrünün bir mevsimine sığan, yirmi yirmi beş yıllık sürelerde (*) değişiyor. Zaten kaderi kenarda kalmak olan taşra şimdi daha da beter oluyor; kenarda kıyıdaki hususiyetlerini de yitiriyor, hepten unutuluyor. “Anadolu ağrıyor.” (Tahir Abacı, Bir Zamanlar Anadolu'da, İletişim Yayınları, İstanbul 1999, s.8)

Bu “Ağrıyan Anadolu” içinde yer alan bir şehirde yaşadıklarımızı yeniden gözden geçirdiğimizde, yazarın sözündeki haklılık payının ne kadar yüksek olduğunu daha yakından görürüz. Gerçekten de geçmişe uğurladığımız günlerdeki olayların ve insanların, bizlere neler ifade ettiğini o anda tam olarak anlayamayız. Çünkü bunları yaşarken, böyle bir bilgiden ve bilinçten yoksunuzdur. İşte geçmiş günler, hepimiz için olmasa bile, bazılarımız için, belli bir zaman diliminden sonra, ara ara zihinde yeniden yaşanan, üstünde düşünülen ve oradan da birtakım sonuçlara ulaşılan günlerdir. Bu iş yapılırken, zaman içinde konumları ve varlıkları değişen insanlar tekrar irdelenir, bazı olayların bellekte bıraktığı iz bir daha ele alınır; insan yüzlerinin (arkadaş, eş, dost, kardeş, akraba),........

© Milat