Mümtaz’er Türköne yazdı: Hukuk nasıl avdet edecek?
Mümtaz’er Türköne “Hukuk nasıl avdet edecek?” başlıklı yazısında, Türkiye’nin hukuk devleti olabilmesi için bağımsız yargının vazgeçilmez olduğunu savunuyor. Hukuka dönüşün, sadece adaletin değil, demokrasinin, ekonominin ve devletin bekasının da temel şartı olduğunu vurguluyor.
Edebiyata, mugalataya gerek yok.
Ölçü son derece basit: Türkiye’nin mer’i hukuk sitemine aykırı bir şekilde cezaevinde tutulan sembol isimler serbest kalınca, hukuk devleti adına başlangıç noktasına varmış olacağız. Eksiden artıya geçişte sıfır noktası olarak düşünün bu başlangıcı.
En ilkel, en acemi haliyle hukuk dünyasına bir giriş yapmış olacağız.
Evrensel hukuku, insan hakları ölçülerini bir kenara bırakın. Yargıçların tamamının ve tabii siyasî iktidarın harfiyen uyması gereken yürürlükteki hukuk düzenimizden, anayasa hükümlerinden ve kanunlardan söz ediyorum.
Hukuk ile kanun düzeni farklıdır. Her kanun hukuka uymayabilir. Ancak kanun devleti, temel insan haklarına aykırı hükümler içerse de vatandaşlara belirli kanun güvenceleri verir. Belirsizliği ve keyfiliği ortadan kaldırır. Hiç olmazsa neyle karşılaşacağınızı bilirsiniz. Mesela, kilosu fazla olanlardan daha fazla oksijen tükettikleri gerekçesi ile kanunla ilave çevre vergisi alabilirsiniz. Bu durum hukuka aykırı ama kanuna uygun olur. Kısaca, evrensel olarak insanlığın ortak değeri olan ve insan onurunu ve varlığını koruyan hukuk prensiplerine uymayan ama kuralları olan bir düzendir kanun devleti.
Türkiye, maalesef kanun devleti bile değil.
Tek tek dosyalara bakarak karar verin:
Tahliye kararı veren hâkim, hemen görevden alınmış, başka bir hâkim savcının açtığı yeni bir soruşturma ile adama gün yüzü göstermeden yeniden tutuklamış. AYM hak ihlali kararı vermiş, inat o kadar büyük ki, AYM üyeleri terör suçuyla itham edilmiş ve açık anayasa hükmüne rağmen karara uyulmamış. Anayasanın 90. Maddesine göre mahkemelerimizin gereğini yerine getirmek zorunda olduğu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları, Kanarya Sevenler Derneği’nin dilek ve temennileri gibi askıda kalmış.
Yoruma, tevile, bir kulp bulmaya imkân yok. Bir hukuk devletinde rüyasını görmenin bile yasak olduğu hak ihlallerini fiilen ve göstere göstere bize yaşatıyorlar. Anayasa ve kanunlar süs gibi raflarda duruyor.
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail........
© Medyascope
