Malazgirt mirasını anmak, resmî olarak ilk kez 12 Mart sonrasında göreve gelen hükümetler —yani muhtıra rejiminin hükümetleri— tarafından kabul edilmiştir.

1971 yılının Ağustos ayına gelindiğinde manzara şudur: Türkiye, sol bir darbeyi savuşturmuştur. Bu süreçten sonra yeni kurucu ideoloji olarak Türk-İslam sentezi hızla teşvik edilmiştir. Aydınlar Ocağı’nı temsilen Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ı ziyaret eden milliyetçi aydınlar, Türk kültürünün devlet eliyle eğitimin merkezine alınmasının, ülkenin başına gelen felaketlerden kaçınmanın yegâne yolu olduğunu anlatmıştır.

1971 yılındaki Malazgirt Savaşı anmaları, yeni kurulan düzenin bir dışavurumudur. Zor şartlara rağmen Malazgirt’e giden Cevdet Sunay, burada törene katılan ilk cumhurbaşkanı olur. 42 metre yüksekliğinde, Anadolu’nun kapılarını simgeleyen iki sütunlu heykel ve diğer birçok sembolik unsur, bu dönemin ürünüdür.

Sunay’ın temsil ettiği miras bununla sınırlı değildir. Elimizdeki kayıtlara göre Kâbe’yi tavaf edip umre yapan ilk devlet başkanı da Cevdet Sunay’dır. Bu anlamda Türk tarihinde bir ilki temsil eder. Mevcut bilgilere göre Sunay’a kadar Kâbe’yi yaşarken gözleriyle görmüş bir Selçuklu ya da Osmanlı hükümdarı bulunmamaktadır. O dönemde “eski Türkiye”nin temsilcisi olarak anılan Cumhurbaşkanı, hiçbir Osmanlı padişahının ya da halifesinin yapmadığını yapmıştır. En azından bu açıdan Cevdet Sunay bir ‘müceddid’ idi.

“Malazgirt ruhu” bir Türklük sözleşmesi öneriyordu. Bu ruhun içinde Türklük, İslam ve Türk büyükleri gibi motifler yer alırken, dış dünyaya karşı derin bir şüphecilik barındırıyordu. Aranan “şey”, geçmişimizdeydi. Amerikan sosyolog Robert Bellah’ın ünlü kavramı ile ifade edersek, bugünkü Türkiye’yi “idare eden” sivil din, bu Malazgirt ruhu ile formüle edilmiştir. Bellah’a göre bu tür sivil dinlerin içinde Tanrı, millet, geçmişin büyükleri ve kurucu mitler bulunur.

Bu........

© Medyascope