menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Bellek Mekanlar: Güniz Sokak, Kuğulu Park

18 1
10.03.2025

Ankara’da elçilikleri, konut yerleşkesi, parkları, sokakları, yaşayanlarının hikâyesi ile birlikte bilimden sanata, kültürden siyasete, sosyal buluşma alanlarına kadar Kavaklıdere bir kentsel laboratuvar gibidir. Semte ismini veren Kavaklı Deresi ve Kavaklıdere Şarap Fabrikası Bağları ve Güniz Sokakla özdeşleşen Süleyman Demirel ile pek çok dönemi bir arada okuyacağımız bu mekansallık şehrin kentsel tarihinde bize sunar.

Bahçede toplanmıştık. Her birimiz isimlerimizin söylenmesini bekliyorduk. Bütün çocukların isimleri tek tek okunuyordu.İsimleri okunan çocuklar ailelerinden ayrılarak öğretmenlerinin ardından sınıflarına gidiyorlardı. Okulun bahçesinde 30-40 çocuk olarak ailelerimizle bekliyorduk, henüz ismimiz okunmamıştı ama sayıda giderek azalmıştı. Taş merdivenlerin olduğu sahanlıkta beliren saçları topuz yapılmış, sarışın öğretmen isimleri okumaya başladı. Saatlerce süren bekleyişimiz benimde içerisinde olduğum çocukların isimleri okunarak son buldu. Ailelerimizin elini bıraktık öğretmenimiz Gülsen Yıldız’ın arkasında sıra olarak ilk sınıflarımıza girdik. Üç katlı okul o gün bize devasa büyük gelmişti. Kavaklıdere semti ile mekânsal tanışıklığım okumayı öğrendiğim Kavaklıdere İlkokulu ile böylece başlamıştı.

1970’li yıllardan bugüne değişimine çocukluktan bugüne kadar tanıklık ettiğim Kavaklıdere’de pek çok şeyi değişti, değerler yok olmaya başladı.

Ankara’nın Başkent ilan edilmesi 1932 yılında yapılan Hermann Jansen planları ile tarihi şehirden yeni şehre uzanan Ulus’tan Çankaya Köşkü’ne ulaşan Cumhuriyet’in temsil yolu olan Atatürk Bulvarı şekillenir. Bulvar üzerinde yer alan Kavaklıdere’de ağırlıkla elçilikler planlanır. Bağ evlerinin olduğu, Tunus Caddesi’nden Kavaklı Deresi’nin aktığı semt, zamanla bağ evlerini kaybeder. 1950’li yıllarda kurulan kooperatiflerle konut dokusu değişir. Bağ evleri yerlerini apartmanlara villalara bırakır.

Kavaklıdere’ye ismini veren ve en önemli varlığı olan Kavaklıdere Şarap Fabrikası’nın olduğu üzüm bağlarını da kaybetti.

TBMM’nin ilk milletvekillerinden Tunalı Hilmi Bey’in kızı Sevda Tunalı ile Cenap And evlenirler. Sevda ve Cenap And çifti 1929 yılında Kavaklıdere Şaraplarını kurarlar. Üzüm bağları ve fabrika Kavaklıdere’de semte ismini veren mekânsallığı ile şekillenir. 1980’li yıllara kadar Kavaklıdere’de varlığını sürdüren şarap fabrikası ve üzüm bağları, eğimle birlikte bir kentsel zerafet sunardı. Uçsuz bucaksız üzüm bağlarının yerinde bugün Sheraton Oteli ve Karum İş Merkezi yükseliyor. Üzüm bağlarının, çocukluğuma tattırdığı güzellik hala gün gibi belleğimde.

Kavaklıdere İlkokulu’nun hemen üzerinde yer alan Sigorta........

© Kısa Dalga