2010’larda “Mars’a koloni kurmak” hayaldi, 2020’lerde “Ay’a geri dönelim” dedik. Ama 2025’te mesele çok daha ticari bir noktaya evrildi: Uzayda üretim başladı. Gerçekten!

Bir zamanlar sadece bilim kurgu filmlerine konu olan uzayda üretim fikri, bugün Silikon Vadisi’nin iş planlarında sıradan bir maddeye dönüştü. “Alüminyum eritme tesisi yörüngede”, “ilaç kristalleri yerçekimsiz ortamda büyütülecek” gibi cümleler artık raporların başlıklarında. Ve 2035’e kadar sadece uzay üretiminin pazar payının 100 milyar doları aşması bekleniyor.

Ve asıl bomba şu: İlk uzay fabrikası fırlatıldı bile.

Mayıs 2025’te, ABD merkezli Varda Space Industries, yörüngeye yerleştirilen ilk ticari üretim modülünü başarıyla devreye aldı. Ama bu yarışta yalnız değiller: Çin: “SkyFactory” adlı modülünü 2026’ya hazırlıyor, Avrupa Uzay Ajansı: 3D yazıcı tabanlı üretim sistemleri test ediyor, Japonya: Ay yüzeyinde güneş paneli üretimi için otomatik tesislere yatırım yapıyor.

Şirket cephesindeyse sadece Varda değil; Astral Materials (ABD) ve Space Forge (İngiltere) gibi firmalar da gelişmiş yarı iletkenlerden, antiviral ilaçlara kadar geniş bir üretim yelpazesi için kolları sıvamış durumda.

Peki neden uzayda üretim? Cevap basit, yerçekimsiz ortamın sağladığı avantajlar. Uzayda yapılacak üretimler sayesinde kanser ilaçlarında kullanılan kristaller daha saf üretilebiliyor, fiber optikler neredeyse sıfır kusurla elde edilebiliyor, yüksek sıcaklık alaşımları daha dayanıklı ve homojen hale geliyor.

Uzay üretiminin önündeki en büyük engel yıllarca yüksek fırlatma maliyetleriydi.

Ama SpaceX ve Rocket Lab gibi özel roket firmaları bu maliyeti dramatik biçimde düşürdü.

Artık sadece üretim değil, ürünlerin yeryüzüne dönüşü de mümkün. Örneğin Varda, antiviral ilaç ritonavirin kristallerini yörüngede üretip Utah ve Avustralya’ya başarılı inişlerle teslim etti. Space Forge da benzer sistemlerle “mikro-imalat” denemelerini sürdürüyor.

Sıradaki Duraklar: Organ ve asteroit

Uzayda üretimin yeni hedefleri çarpıcı. Organ üretiminde mikro yerçekimi sayesinde doku basımının daha başarılı olacağı iddia ediliyor. AstroForge gibi şirketler, platin zengini........

© Karar