menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Elon Musk’ın savaşı: Wikipedia bitti mi?

20 14
01.11.2025

Teknoloji dünyası bu hafta, Elon Musk’ın kurduğu yapay zeka destekli yeni ansiklopedi Grokipedia'nın lansmanını konuşuyor. Bu, sadece bir teknoloji rekabeti değil; bilgiyi, tarihi ve hatta gerçekliği kimin yazacağı üzerine kurulu, devasa bir ideolojik savaş.

2001'den beri gönüllülerin yazdığı Wikipedia, uzun süredir kitle kaynaklı bilginin kalesiydi. Ancak son yıllarda sağ kanat muhafazakar bazı figürler ve Musk'ın kendisi, Wikipedia'yı suç ve iklim değişikliği gibi kritik konularda ‘ideolojik olarak sola eğilimli’ ve ‘tamamen kontrol altında’ olmakla eleştiriyordu.

Musk bu eleştirileri zirveye taşıyarak, yapay zeka şirketi xAI’ye ait olan Grok chatbot’unun büyük dil modelini kullanarak Grokipedia’yı kurduğunu duyurdu. Musk’a göre bu, "Wikipedia’ya göre çok büyük bir gelişme" ve xAI’nin "Evreni anlama hedefine doğru atılmış gerekli bir adım” olacak.

Grokipedia'nın v0.1 sürümü, Wikipedia’nın 8 milyondan fazla makalesine karşılık 885.000 maddeyle yayına başladı. Ancak nicelikten çok, nitelik ve bakış açısındaki çarpıcı farklılıklar hemen dikkat çekti. Elon Musk'ın yapay zeka girişimi xAI tarafından kurulan Grokipedia, lansmanından itibaren bilgiyi sunuş biçimiyle büyük tartışma yarattı ve kendisini, kitle kaynaklı ansiklopedi Wikipedia'nın tam karşısına konumlandırdı. İki platform arasındaki en çarpıcı farklılıklar, kritik siyasi ve toplumsal konularda ortaya çıkıyor.

Elon Musk'ın Portresi: Wikipedia Musk'ı tanımlarken, onu "küresel aşırı sağcı figürlerin destekçisi" olarak nitelendiriyor ve COVID-19 yanlış bilgisi yayması, nefret söylemindeki artış ve tartışmalı açıklamaları nedeniyle eleştirildiğini vurguluyor. Grokipedia ise bu eleştirileri büyük ölçüde küçümsüyor veya görmezden geliyor. Kendi yaratıcısını "yenilikçi bir vizyonerle saygısız bir kışkırtıcıyı harmanlayan" bir figür olarak sunuyor. Grokipedia, Musk'ın X'teki etkileşimlerinin onun erişilebilirlik ve kültürel akıcılık imajını beslediğini savunuyor.

Tarihi konularda da Grokipedia'nın tutumu, muhafazakar bakış açısını merkeze alıyor. Örneğin, ABD'de kölelik tarihi ele alınırken: Wikipedia köleliğin ulusun siyasi ve kültürel gelişiminin "merkezi motoru" olarak çerçevelenmesine yönelik eleştirilere odaklanıyor. Grokipedia ise, kölelik için yapılan ve bilimsel çevrelerce çürütülen "Zorunlu Kötülükten Olumlu İyiliğe Geçiş" gibi ideolojik gerekçeleri özetleyen bölümlere yer veriyor.

Sadece bu iki örnek bile Grokipedia'nın amacının sadece Wikipedia'ya bir YZ alternatifi olmak değil, aynı zamanda belirli ideolojik ve politik anlatıları güçlendirmek üzere eğitilmiş bir bilgi kaynağı olarak hareket etmek olduğunu açıkça gösteriyor.

Eleştirmenler, Grokipedia'nın ideolojik olarak sağa eğilimli olduğunu savunuyor ve bunun nedenini, Musk'ın geçmişte aşırı sağcı söylemleri öne çıkarmak için Grok'u kullanmış olmasına bağlıyor. Grokipedia'nın erteleme........

© Karar