Haliyle kanalizasyonların boşaltıldığı bir yerde denize girmek, serinlemek pek sıhhatli olmamış, en basitinden gözde arpacık ve dudakta uçuk ile sonuçlanmış bu heves. Bu nedenle insanlar şehirden çok uzak yerlere, mesela Güzelyalı’ya, mesela Bayraklı’ya denize girmek için günübirlik yolculuklar yapmak zorunda kalmışlar. Ve ayrıca yine sanıldığının aksine İzmir Körfezi hiçbir zaman kokudan muaf olmamış. Bataklıkların, sazlıkların tam kenarına kurulmuş bu şehrin mezarlıkları hep dere kenarlarında, sahil boyunda olmuş bu nedenle.Ancak ve ancak sanayi devriminden sonra, insanooğlunun su yolları ile mücadelesi bir yere geldikten sonra yerleşilir olmasının belli nedenleri olmuş. İzmir’in son iki yüz yıllık tarihi körfezden bir şekilde denize girme hevesi ile geçmiş.

Mesela 1800’lerin sonunda Abdülhamit’in Aydın Valiliği’ne gönderdiklerinden biri olan Mütesellim Tahir Paşa İstanbul’dan gördüğü bir işi İzmir’e de uyarlamak ister: Deniz hamamları. Bu hamamlar, sahilden 20-30 metre öteye giden bir iskelenin sonuna kurulan, dört bir yanı tahta duvarlarla çevrili, ortası boş hamamlardır. İnsanlar buralarda belli bir ücret karşılığında denizlere girerler ve boğulma tehlikesi olmadan sıhhat bulurlar. İş öyle çok tutar ki, 1919’a kadar Güzelyalı’dan Bostanlı’ya yüzden fazla deniz hamamı kurulduğu söylenir.

Savaş felaketi başımıza gelince İzmir’in tadı tuzu pek kalmaz. Yıkıntılar arasında, kendilerine yeni bir hayat kurmaya çalışan........

© İz Gazete