Gazze’de uygulanan vahşi soykırım ve övünerek saydığımız 57 İslam ülkesi ile 2 milyar Müslümanın bu hayasız ve orantısız cinayetlere karşı gösterdiği tepkisizlik, dayanışma fakirliği ve etkisiz “kınama” açıklamaları dindar veya seküler birçok kesime hayal kırıklığı yaşattı.

Birkaç ülke ve örgüt dışında Gazze, sınırlı imkânlarla ayakta kalmaya çalışırken büyük ölçüde yalnız bırakıldı.

Bu durum; “İslam devleti”, “İslam ülkeleri” ve “siyasal İslam” kavramlarını yeniden ve derinlemesine sorgulanmasının zamanının geldiğini değil, çoktan geçtiğini gösteriyor.

Gazze yıkılırken;

-tepki göstermeyen,

-sınırlı, kibar, ürkek ve diplomatik sözlerin dışına çıkamayan,

-her şeye rağmen gizli-açık ticaretini sürdüren,

-gizlice destek veren,

-hatta açıktan destekleyen ülkeleri gördük ve bu süreçleri hâlâ yaşıyoruz.

Topraklarında çoğunluğu Müslüman halkların yaşadığı islam ahalisi nasıl bir görüntü verdi?

Klasik dönemdeki İslam siyasal düşüncesi; adalet, ehliyet, ortak maslahat ve yöneticinin hesap verebilirliği gibi ilkelere dayanıyordu. Bugün ise birçok yapı bu ilkeleri referans aldığını söylese de pratikte otoriterlik, yolsuzluk ve güç siyaseti ağır basıyor. Bu durum, kavramların içinin boşaltılarak araçsallaştırıldığı hissini güçlendiriyor.

Bazı rejimler veya siyasi hareketler, dinî kavramları kendi politik ajandalarının kalkanı hâline getiriyor. Böylece “İslam devleti” ya da “İslami yönetim” söylemi; toplumsal adalet ve ahlâkın değil, iktidar mücadelesinin bir parçasına dönüşüyor.

Ulus-devlet yapısı, milliyetçilik ve merkezi güç mantığıyla işliyor. Bu yapı, İslam’ın siyasal teorisindeki ümmet fikri, çok merkezli danışma (şûra) anlayışı ve daha yatay toplumsal bağlılık modeline her zaman uyum sağlamıyor. Bu da uygulamaların teoriden uzaklaşmasına yol açıyor.

Siyasal İslam ise bir çok ülkede, ideolojik, pragmatik ve her ne pahasına olursa olsun iktidarda kalma çerçevesine sıkı sıkıya bağlanmış durumda. Birçok ülke yonetimleri, iktidarlarını sürdürebilmek uğruna ceberut ve emperyalist güçlerle dirsek teması hâlinde.

Yüzyıldan bu yana “siyasal İslam”, toplumsal ıslah hedefinden çok ideolojik rekabetin bir........

© İslami Analiz