I. Giriş

Anayasa Mahkemesi’nin 05.01.2025 tarihli, 2024/81 E. ve 2024/189 K. sayılı kararıyla, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Suç işlemek amacıyla örgüt kurma” başlıklı 220. maddesinin değişik 6. fıkrası ile “Silahlı örgüt” başlıklı 314. maddesinin değişik 3. fıkrasının iptaline karar verilmiştir. 09.01.2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bu iptal kararı, bu tarihten 6 ay sonra, yani 09.07.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir. Türkiye Büyük Millet Meclisi yeni yasal düzenlemeye gitmezse, suç veya terör örgütü adına suç işleme suçundan ayrıca ceza sorumluluğu doğmayacaktır.

Anayasa Mahkemesi’nin 26.10.2023 tarihli kararı ile daha önce de iptale konu olan bu hükümler, yine aynı gerekçelerle iptal edilmiştir. Yeniden düzenlenecek hükümlerin tekrar iptale konu olmaması ve “hukuk güvenliği” ilkesinin daha fazla zedelenmemesi için; Anayasa Mahkemesi’nin iptal gerekçelerine uygun, “kanunilik” ilkesinin gereklerini sağlayan düzenlemelerin yapılması zorunludur.

II. Anayasa Mahkemesi’nin 26.10.2023 Tarihli İptal Kararı ve Teklif Edilen Hükümlere İlişkin Değerlendirmemiz

Daha önce; silahlı örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişinin, işlediği veya işlemeye teşebbüs ettiği suç dışında örgüte üye olmak suçundan da verilecek cezanın yarısına kadar indirilmesinin takdir ve değerlendirmesi mahkemeye ait olacak şekilde cezalandırılmasını öngören hüküm, 08.12.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandıktan 4 ay sonra yürürlüğe girmek üzere, Anayasa Mahkemesi’nin 26.10.2023 tarihinde verdiği, 2023/132 E. ve 2023/183 K. sayılı kararla iptal edilmiş, yerine 12.03.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7499 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 10. maddesiyle, “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca iki yıl altı aydan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır.” hükmü ve 11. maddesi ile ise “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.” hükmü getirilmişti.

Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı üzerine teklif edilen hükümlere ilişkin değerlendirmemize yer verdiğimiz “Örgüt Adına Suç İşlemeye İlişkin Kanun Teklifi Değerlendirmesi” başlıklı yazımızda[1]; Kanun Teklifinin 10. ve 11. maddelerinin, Anayasa Mahkemesi’nin TCK m.220/6’nın “kanunilik” ilkesinin şartlarını taşımadığı gerekçesiyle verdiği iptal kararının amacını sağlamadığını, “suçta ve cezada kanunilik” ilkesi gereğince, örgüt adına işlenen suç kavramına açıklık getirilmesi ve bu suç kapsamına giren fiillerin tanımlanması gerektiğini, fakat Kanun Teklifinde eleştirilen bu kavrama tekrar yer verildiğini, bu nedenle Teklifin bu hali ile kabul edilmesi durumunda, öngörülebilirlik, belirlilik ve bilinirlik kriterlerinin sağlanamayacağını ifade etmiştik.

Anayasa Mahkemesi’nin 05.01.2025 tarihli iptal kararında ortaya koyduğu gerekçeler incelendiğinde, bu........

© Hukuki Haber