İş dünyasında günümüz teknolojileri işverenlere işçilerinin çalışmalarını denetleyebilmeleri için birçok imkân sunmaktadır. Bu teknolojilerin başında kamera gelmekle beraber RFID, GPS ve Turnike Verileri de bu teknolojik imkanların arasındadır. İşverenin işçilerini izleme sistemleri ile izlemesi özellikle de kamera ile izlemesi Anayasanın her bireye sağladığı özel hayatın gizliliği ilkesi ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu açısından hukuki problemler ortaya çıkartabilmektedir. Hem işverenlerin meşru menfaatlerinin hem de çalışanların temel hak ve özgürlüklerinin dengelenmesi gerekmektedir. Bu tür sistemlerin kurulması ve işletilmesi sırasında KVKK'da belirtilen ilkelere ve şartlara titizlikle uyulması zorunludur.

Hukuki Çerçevenin Dayanakları:

1- Anayasal Güvenceler:

Özel Hayatın Gizliliği: Anayasanın 20.maddesince her birey özel hayatının gizli kalmasını talep etme hakkına sahiptir. Bu hak sadece normal hayat için değil işçinin iş hayatı için de geçerlidir ve işçinin kişisel alanının ihlal edilmemesini sağlar. Ayrıca 20.maddenin 3.fıkrası uyarınca herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir.

Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması: Anayasanın 13.maddesine göre; ‘‘Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.’’ Bu maddeyle işyerinde işverenin işçisini gerekli durumlar dışında izleyemeyeceği anlaşılır.

2- Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK):

Kişisel verilerin işlenmesi, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ve ilgili ikincil mevzuat hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmelidir. Bu çerçeve, veri sorumlularının (işverenlerin) yükümlülüklerini ve ilgili kişilerin (çalışanların) haklarını belirler.

Kişisel Verilerin İşlenmesinde Genel İlkeler: Bu ilkeler KVKK’nın 4.maddesinde düzenlenmektedir. Bu maddeler şunlardır:

‘‘Kişisel veriler, ancak bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işlenebilir.

Kişisel verilerin işlenmesinde aşağıdaki ilkelere uyulması zorunludur:

Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma.

Doğru ve gerektiğinde güncel olma.

Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme.

İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma.

İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme.’’

Bu ilkeler, her türlü kişisel verinin işlenme faaliyetinin hukuka uygunluğunun sağlanmasının temelini oluşturur.

Bu ilkelerden özellikle "belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme" ile "işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma" ilkeleri, çalışan izleme sistemleri açısından büyük önem taşır. İzleme sistemleri, ancak meşru bir amaca hizmet etmeli ve bu amacı gerçekleştirmek için gerekli olanın ötesine geçmemelidir.

Kişisel Verilerin İşlenme Şartları: Bu şartlar KVKK’nın 5.maddesinde sayılmış ve kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğini belirtmiştir. Ancak, belirli durumlarda açık rıza aranmaksızın veri işleme mümkündür. Bu durumlardan bir tanesi de ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olmasıdır. Fabrikalarda çalışan izleme sistemleri genellikle iş sağlığı ve güvenliği, üretim........

© Hukuki Haber