Anayasa Mahkemesine (AYM) Bireysel Başvuru ülkemizde 2010 yılında yapılan referandumla birlikte mümkün hale gelmiştir. Türkiye için sessiz bir devrim olan Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkının gelmesi, hak arama yollarının çeşitlenmesi ve insan hakkı ihlallerinin yurt içinde çözümlenmesi için vatandaşlarımıza ciddi bir imkân sunmuştur. Bu yazımızda mesleki tecrübelerimden yola çıkarak, bireysel başvuru yapılırken dikkat edilmesi gereken bir takım önemli hususları sizlerle paylaşmak istedim.

1-SÜRE:

Bireysel başvuruda dikkate edilmesi gereken en önemli husus süredir. Anayasa Mahkemesine 30 (Otuz) günlük hak düşürücü süre içinde başvurulması gerekmektedir. Bireysel başvuru avukat vasıtasıyla yapılıyorsa süre avukatın UYAP’ tan kararı gördüğü anda başlamış sayılır, sonradan avukatın adresine yazılı tebligat yapılmış olsa dahi avukat mahkeme sonucunu UYAP’ tan görmüşse tebligat süresi başlamış sayılacaktır. Ancak vatandaş bireysel olarak avukatsız başvuru yapacaksa usulüne uygun adrese yapılan tebligatla birlikte hak düşürücü süre başlayacaktır. Süre önemlidir, çünkü süre kaçarsa ancak makul ve ispatlanabilir delillerle mazeretli başvuru mümkün olacaktır.

2-İÇ HUKUK YOLLARININ TÜKETİLMESİ GEREKLİLİĞİ:

Başvuruda iç hukuk yolları tüketilmelidir. Aksi halde başvuru dikkate alınmayacaktır. İç hukuk yollarının tüketilmesi hangi mahkemede, hangi başvuru, hangi tarih itibariyle yapıldı adım adım açıklanmalıdır.

3-BAŞVURUCU:

Menfaati ve hakkı ihlal edilen herkes Anayasa Mahkemesine başvurabilecektir. Örneğin ölen kişinin mirasçıları da bireysel başvuru yapabilecek olup ölen kişinin itibar ve malvarlığı ölenden yakınlarına geçen bir mirastır. Dolaysıyla kişi ölmüşse ve ailesi ölen kişinin hak ihlalinden olumsuz manada etkilenmekte ise bireysel başvuru yapabilecektir. Kamu tüzel kişileri bireysel başvuru yapamaz ancak özel tüzel kişilerin bireysel başvuru yapma hakkı vardır. Potansiyel mağdurlarda bireysel başvuruda bulunabilirler. Yeni çıkan bir kanunla ilerde hakkının ihlal edilebileceğini öngören kişi çıkan kanun potansiyel mağduru kabul edilecek ve çıkan kanunun iptali için Anayasa Mahkemesine başvuru yapabilecektir. Türkiye’nin etki sahası içinde yer alan herkes (yabancılar dahil) Anayasa Mahkemesine başvurabilecektir. Mesela Suriye’nin Kuzeyine sınır dışı edilmiş bir mültecinin başvurusu Anayasa Mahkemesi tarafından kabul edilerek incelemeye alınmış ve başvurusu kabul edilerek........

© Hukuki Haber