menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

KÜRESEL ISINMA: NEDİR, NE DEĞİLDİR?

25 6
12.08.2025

Son yıllarda aşırı sıcaklar, orman yangınları, kuraklık, buzulların erimesi ve deniz seviyesi yükselmesi sıradışı olaylar olmaktan çıktı. Peki, bunların temelinde yattığı söylenen "küresel ısınma" nedir? Konuyla ilgili birçok farklı görüş, efsane ve komplo teorisi var. Gerçekleri anlamak için öncelikle bilime ve bilimsel verilere kulak vermek önemli. Bu yazıda bilim çevrelerinin tanımlamalarına göre küresel ısınmanın ne olduğunu ve ne olmadığını anlatacağım. Gelecek hafta da konuyla ilgili komplo teorilerini birlikte inceleyeceğiz.

Küresel Isınma Nedir?

Bilimsel tanıma göre Küresel ısınma, sanayi devriminden sonra atmosfere salınan sera gazlarının (karbondioksit, metan, azot oksitleri) etkisiyle Dünya’nın ortalama sıcaklığının artmasıdır. Bu gazlar, güneş enerjisinin yeryüzünden kaçmasını engelleyerek atmosferde ısı birikmesine yol açar. Bu normalde doğal bir süreç olsa da, insan faaliyetleri sonucu biriken gazlar atmosferdeki dengeyi bozmuştur.

1950’den bu yana dünya genelinde araç sayısı yaklaşık 50 milyondan 1,4 milyar adede yükselmiştir. Bu artış, egzoz gazlarının atmosferdeki karbondioksit (CO2) seviyelerini önemli ölçüde artırmıştır. Aynı dönemde, fabrika bacalarından çıkan sera gazları da küresel endüstrileşmeyle birlikte katlanarak çoğalmış; fosil yakıt tüketimi 1950’deki yıllık yaklaşık 2 milyar ton petrol eşdeğerinden, 2020’de yaklaşık 12 milyar ton petrol eşdeğerine çıkmıştır. Dünya nüfusu ise 2,5 milyardan 8 milyarın üzerine çıkarak enerji ve ulaşım talebini yükseltmiştir. Bu gelişmeler sonucunda atmosferdeki CO2 seviyesi 1950’de yaklaşık 310 ppm (milyonda parça) iken, 2020’de 415 ppm’in üzerine çıkarak 70 yılda 4’ten fazla artış göstermiştir. Tüm bu veriler, insan faaliyetlerinin küresel ısınmanın temel itici güçleri olduğunu bilimsel olarak doğrulamaktadır.

NASA ve IPCC gibi kurumlar, 1880’den beri Dünya’nın ortalama sıcaklığının yaklaşık 1,2°C yükseldiğini gösteriyor. IPCC’nin 2021 raporunda insan kaynaklı etkilerin küresel ısınmanın başlıca nedeni olduğu kesinleşmiştir. Raporda, hemen harekete geçilmezse bazı........

© Günışığı Gazetesi