Kooperatifler ve sermaye şirketlerinin genel kurulları Mayıs ve Haziran aylarında yapılıyor. Kooperatifler Kanunu’nda 2021 yılında yapılan değişiklikle kooperatiflere "dış denetim" zorunluluğu getirildi. Dış denetime tabi olduğu halde söz konusu denetimi yaptırmayan kooperatiflerin finansal tabloları, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra konularında alınan genel kurul kararları geçersiz olacaktır. Dış denetim kapsamına alınan kooperatiflerin genel kurullarında bu konuda özen göstermeleri gerekir.

Dış denetim kapsamındaki yapı kooperatifler;

- Hukuki durumu faal olan yani tasfiyeye girmeyen,

-Yapı ruhsatı almış olan,

-Ve ortak sayısı 100 veya daha fazla olan,

şeklinde belirlenmiştir.

Uygulamanın yeni olması, dış denetimin bütün kooperatifleri kapsamayacağı yönetmelikte belirtilmiştir. Yapı kooperatiflerinin konutlarını yapıp üyelerine teslim ettikten sonra ortaklar ve kamu ile devam eden bazı işlemlerin henüz bitmemiş olması gerek, üyeler ile gerekse süreç içinde meydana gelen ve devam etmekte olan davaları nedeniyle tasfiyenin geciktiği bilinmekte. Yani tasfiye arifesine gelmiş kooperatiflerin kanunun ve yönetmeliğin öngördüğü anlamda dış denetime tabi olacağı tartışmalıdır.

Nitekim, Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği uygulamaları da davaların devam etmesi nedenleriyle dış denetim ile ilgili kararın kooperatiflerin yönetim ve denetim kurullarınca sorumluluğunda olduğu ile ilgili görüşler de bulunmakta. Nitekim, Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Ankara İl Müdürlüğü’nün 21.02.2025 tarihli görüşü de bu yönde.

Dış denetim, denetlenen kuruluşla denetleyen kuruluş ya da kişiler arasında herhangi bir organik bağ bulunmayan yani hiyerarşi dışında yer alan kurumlarca yapılan denetim olarak tanımlayabiliriz.

Dış denetim, 7339 sayılı Kanunla 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 65 ve 69’ncu maddelerinde yapılan düzenleme ile kooperatiflere dış denetim yaptırma zorunluluğu getirildi. Bu düzenlemeye dayanılarak Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan, "Kooperatif ve Üst Kuruluşların Denetimine Dair Yönetmelik” 01.02.2022 tarihli ve 31737 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Bu Yönetmelik’te dış denetim;

-Finansal tablolardaki bilgilerin, mevzuatta belirtilen esaslara uygunluğu ve doğruluğu hususunda, denetim tekniklerinin uygulanarak defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesini ve değerlendirilerek rapora bağlanması olarak düzenlenmektedir.

-Dış denetçi ise yapılacak dış denetimi yürütecek, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetçiler veya 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa tabi meslek mensupları veya ilgili bakanlıkça denetim yetkisi........

© Gerçek Gündem