Kimilerine göre Ulu Hakan, kimilerine göre Kızıl Sultan. Kimilerine göre ölmekte olan bir hasta adamı toparlamaya çalışan son sultanlardan ve halifelerden. Kimilerine göre evhamlı ve paranoyak, coğrafya kitaplarındaki “burun” kelimesini bile kaldıracak kadar takıntılı, Yıldız istihbarat teşkilatıyla, jurnalcileriyle ülkeyi karanlığa boğan, parlamentoyu askıya alan bir lider… Bugün II. Abdülhamid’in doğum günü. Babası Abdülmecid Efendi’nin eşi Tîr-î-Müjgan Kadınefendi’nin oğlu olarak 21 Eylül 1842 yılında dünyaya geldi. Tezimi II. Abdülhamid ve devri üzerine yazmış bir insan olarak, 34. Sultanımızla ilgili söyleyeceğim çok şey var elbet. Ama Pencere için kadın biyografileri kaleme aldığım için bugün burada Abdülhamid’i değil, onun hayatındaki anne figürlerine değineceğim.

Öncelikle annesiyle başlayacağım. Tîr-î-Müjgan’ın Kuzey Kafkasya’daki ‘Şapsığ’lardan olduğu söylenir. Bu Çerkez güzeli rahmetli ve muhterem Necdet Sakaoğlu’na göre Sultan Abdülmecid’in gözdelerinden biri değildir. Ziya Şakir’e göre Gülnihal ismindeki işbu cariye, ihtimalle, 1841 yılında hareme alındıktan sonra “kirpikleri ok” anlamına gelen Tîr-î-Müjgan adını alır ve Abdülmecid’in ikinci kadınefendisi olur. Hiçbir zaman haseki olamaz. Bu yeşil gözlü, bembeyaz, ince (tabii o zamanların standartlarına göre!), narin bir kadındır. İlk çocuğu Naime Sultan’dan sonra Abdülhamid’i dünyaya getirir. Ardından da bebek yaşta ölen Mehmed Abid Efendi olur.

SEVGİ DOLU BİR ANNE

Zamane belgelerine göre Tîr-î-Müjgan oğlu üzerine titreyen, onu şımartan, onunla türlü türlü oyunlar oynayan sevgi dolu bir annedir. Ve fakat hiçbir zaman valide sultan olamadan, çağın hastalığı vereme yakalanır. Büyük bir ihtimalle sayfiyede, deniz havası iyi gelir diye Boğaz kıyısındaki Beylerbeyi Sarayı’na taşınır. Orada daha 10 yaşındaki Abdülhamid ile son günlerini geçirecektir. 3 Ekim 1852’de 34 yaşında hayata gözlerini kapadığında ölüm........

© Gazete Pencere