TÜPRAŞ: Dolar bazında yüzde 390 getirili tarihi yağma
TÜPRAŞ’ın hikayesi; sermaye-devlet ilişkisinin, IMF programının, Koç Grubunun kasasına giren her 100 liranın 35’inin, bu topraklarda emeği ile geçinmişlerin ve geçinenlerin, TÜPRAŞ işçisinin, artı değerin, kârın, servet transferinin, yüzde 390 sermaye getirisinin, 1 Mayıs günü Saray’da verilen fotoğrafın, özetle Türkiye tarihine geçen büyük yağma ve talanın hikayesidir.
Makarayı 22 yıl önceye saralım. IMF reçetesi özelleştirme dayatıyordu. 2003 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Telekom, TÜPRAŞ ve PETKİM gibi stratejik kamu şirketlerinin özelleştirme kapsamında olduğunu duyururken, TÜPRAŞ’ı adeta bir tüccar gibi yabancı sermayeye sunuyordu:
“Yabancı yatırımcılara açık olacak özelleştirme kapsamında öncelikli şirketler arasında Türk Telekom, TÜPRAŞ ve PETKİM’i sayabilirim. TÜPRAŞ’ı özelleştiriyoruz. Sizin almanızı isteriz. İlgilenir misiniz?”
TÜPRAŞ ile Koç Holding ‘ilgilendi’. Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu TÜPRAŞ’ı, bizzat Türkiye’nin en büyük sermaye grubu Koç Holdinge kazandırdı.
Koç, gelir potansiyeli açısından kendisinden daha büyük bir kamu işletmesini 2005 yılında, 4.1 milyar dolar karşılığında ele geçirdi. Koç ‘boyunu’ 2005’teki bu stratejik özelleştirme ile ikiye katladı. Ev eşyası, otomobil, perakende satış, oto lastiği imalatı, gıda ticareti yapan Koç, yılda on milyonlarca ton petrol işleme kapasitesine TÜPRAŞ’a sahip olarak birikim modelinde direksiyon kırdı. Devlet üzerindeki hegemonik gücü arttı.
Cirosu, Türkiye gayrisafi yurt içi hasılasının yaklaşık yüzde 10’una denk gelen Koç Holding, bugün gelirinin yüzde 35’ini TÜPRAŞ rafinerilerinden elde ediyor. Bu pay nasıl bu halktan bedelsiz alındı ve Koç’un kasasını doldurdu?
TÜPRAŞ, 2006-2012 yıllarında 4.5 milyar dolar net kâr etti. Türkiye’nin en büyük sanayi şirketi, sadece küçük bir ‘ön........
© Evrensel
