Geçen haftaki yazımda ABD dolarının Bretton Woods anlaşması sayesinde nasıl dünyanın rezerv parası olduğuna, ve fakat bu durumun ABD açısından nimetleri olduğu kadar, özellikle son 25 yılda Çin’in yükselişi ile birlikte nasıl bir külfet haline dönüştüğüne ve ülkenin ekonomik yapısını nasıl değiştirdiğine değinmiştim. Bugünlerde belki Trump çıkıp açıkça “biz doların egemenliğine son vermek istiyoruz” demiyor, ancak fiiliyatta izlediği politikalar böyle bir sonucu doğurmaya gebe.

Çin Amerika’nın başını ağrıtan, ve uyguladığı asimetrik stratejilerle (biri konvertibl, diğeri değil; birinde sermaye hareketleri serbest, diğerinde kısıtlı gibi) kendisinin hızlı bir şekilde büyümesini sağlayan doların baskın olduğu bir küresel para sisteminden yuan’ın ağırlığının artacağı bir para sistemine geçmek ister mi? Bazen isteklerden çok, tarihi şartlar da sizi belirli bir yöne sürükler. Artık 2. (hatta pek çok konuda 1.) büyük oyuncu oldukları ve Amerika’nın da özellikle Çin’i hedef alan korumacı politikalara yönlendiği gerçekleri karşısında Çin’in yuan’ın hakimiyetini artırmaktan başka bir seçeneği olmadığı da düşünülebilir.

Son dönemlerde yuan’ın hakimiyetini artıran küresel gelişmeleri şöyle sıralayabiliriz:

- Doların yaptırım aracı olarak kullanılması: ABD, SWIFT sisteminden çıkarma ve finansal yaptırımlar yoluyla doları bir "cezalandırma aracı" olarak kullanıyor. Bu durum, dolar dışı alternatiflere yönelimi teşvik etmekte. Yuan, Batı dışı ülkeler için "tarafsız para birimi" olarak öne çıkıyor.

- ABD'nin mali disiplinine dair güven kaybı: ABD'de bütçe açıkları kalıcı hale gelmiş durumda, borç tavanı krizleri ve siyasal kutuplaşma doların istikrarına dair küresel soru işaretleri doğurmakta. Dolara güven........

© Ekonomim