Sahte belge, ancak bilerek ve istenerek düzenlenebilir. Ancak sahte veya yanıltıcı belgeyi kullanma fiili için aynı şey söz konusu değildir.

Vergi suçlarını oluşturan fiiller Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde düzenlenmiştir. Maddede 4369 sayılı kanunla yapılan ve çokça eleştiri konusu olan değişikliklerle suçun manevi unsuruna ilişkin genel (kast) ve özel (bilme) unsurlar maddeden çıkartılmıştır. Ancak bu değişikliklere rağmen Türk Ceza Kanununun ”suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır” diyen 20/1. maddesi karşısında, 359. maddede yazılı suçlar için kastın aranmayacağını söylemek mümkün değildir. Kast, suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir.

Vergi suçları için de kast -kural olarak- suçun maddi unsurları dışında manevi unsuru olarak ayrıca aranmak durumundadır. Kural olarak dememin sebebi, 359. maddede sayılan fiillerin bazılarının “ani suç” şeklinde düzenlenmesi dolayısıyla suçun hareket unsurunun aynı zamanda kastı da içerdiğinin kabul edilmesindendir. Bir başka deyişle ani suçları oluşturan fiillerin ancak kasten işlenmesi söz konusudur, bilmeden veya yanlışlıkla yahut ihmal suretiyle işlenmesi mümkün değildir. Bunun en güzel örneğini de “sahte belge düzenleme fiili” oluşturmaktadır. Sahte belge, ancak bilerek ve istenerek düzenlenebilir.

Ancak sahte veya yanıltıcı belgeyi kullanma fiili için aynı şey söz konusu değildir. Bu belgenin bilmeden veya -gerekli araştırmayı yapmamak veya yetki yokluğu nedeniyle yapamamak suretiyle- ihmal ile kullanılması mümkündür. Sahte veya yanıltıcı belgenin kullanılması fiilinin kast dışında bir saikle işlenmesi, fiili suç olmaktan çıkartır.

Nitekim Mali İdare de yukarıda aktardığımız hususları dikkate alarak 306 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde “kastın bulunmaması halinin cezayı kaldıracağı” açıklaması ile incelemelerde “sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgelerin bilerek kullanılıp kullanılmadığının araştırılması........

© Ekonomim