ETA-PKK karşılaştırması
PKK, 12 Mayıs'ta yayımladığı açıklama ile örgütsel yapısını feshettiğini, silahlı mücadele yöntemini ve PKK adıyla yürüttüğü tüm çalışmaları sonlandırdığını açıkladı. PKK, 11 Temmuz günü sembolik bir silah bırakma töreni yaptı. Bu süreç başarıya ulaşırsa 41 yıldır süren çatışmalar son bulmuş olacak.
Peki dünyanın diğer ülkelerinde yaşanan terör ile benzerlik ve farklılıklar neler? PKK’nın silah bırakmasıyla benzerlik ve farklılık var mı? Bu yazıda buna değineceğiz. İlk olarak ETA (Bask Yurdu ve Özgürlük)’dan başlıyoruz…
ETA’nın harekete geçirmeye çalıştığı Bask bölgeleri İspanya’nın kuzeyinde yer alan 4 bölge ve Fransa’nın güneyinde yer alan 3 bölgeden oluşmaktaydı. Örgütlenme İspanya’da General Franko’nun diktatörlük dönemine denk gelir. Franco’nun yönetiminden kaynaklanan rahatsızlık 150 bine yakın Basklı genci ülkeyi terk edip, Fransa’ya kaçmaya zorladı. Bu gençlerin 1950’lerin başında Fransa’da yaptıkları örgütlenme silahlı mücadeleye dönüştü ve 31 Temmuz 1959 tarihinde ETA kuruldu.
ETA, ilk dönemlerinde üç farklı eğilim içinde oldu. Kurulduğu dönemde bölgenin nüfusunun çoğunluğunun işçi olması nedeniyle Marksist bir yapılanma içine girdi. Süreç sonrasında Bask gelenek ve kültürünü yaymayı savunan bir yapıya evrildi ve son olarak Bask halkını özgürlüğüne kavuşturacak ve bağımsızlığı amaçlayan silahlı harekete evrildi. Yani Marksist ideoloji ile ayrılıkçı milliyetçilik birleştirildi. Bu sürecin PKK ile neredeyse bire bir aynı olduğu görülür. Keza PKK da Marksist-Leninist ve etnik ayrılıkçılık temelli bir ideolojiye sahiptir.
ETA için silahlı mücadele, 1968’de örgüt mensuplarının aracını durduran bir trafik polisini öldürerek başladı. Örgüt ilk planlı eylemini, aynı yıl, Bask bölgesindeki en üst rütbeli temsilcilerinden birine suikast düzenleyerek gerçekleştirdi. ETA’nın dünyada en çok ses getiren eylemi, 1973 yılında, İspanya Başbakanı Luis Carrero Blanco’nun öldürülmesi oldu.
ETA eylemlerine bakıldığında PKK ile kıyaslanamayacak bir durumla karşılaşıyoruz. ETA kendini feshedene kadar 50 yıllık süreç içerisinde 1.206 bombalı saldırı, 475 suikast, 169 silahlı saldırı ve 88 sabotaj olmak üzere toplam 1.938 eylem gerçekleşmiştir. Bu eylemlerde yarısı sivil 800’den fazla insanın ölümüne neden olmuştur.
PKK’nın ilk eyleminden kendini fesih kadar geçen süredeki rakamlar bu iki örgütün büyüklük farkını ortaya çıkarır. PKK 1984’den bugüne kadar yaklaşık 9.000 eylem........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
Daniel Orenstein
John Nosta
Joshua Schultheis
Rachel Marsden