menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Ekonomi ve finans ezberlerini bozmak isteyenler için

19 1
24.06.2025

Öncelikle uyaralım. Bu yazı neoklasik ikti­sat ve finans öğretileri ile devam etmek isteyenler için değildir. Geçen yüzyıl ezber öğretilerinin bu yüzyıl­da doğru diye diktesine rağmen çözüm ola­madığı neoklasik iktisat, ortodoks para poli­tikası ve neoliberalizm ile ana akım diye öz­deşleştirilir.

“İktisat iktisat içindir” diyen ortodoks, “ik­tisat insan içindir” diyen heterodoks iktisat­tır (Tüleykan & Bayramoğlu, 2022). İktisat bir bilim mi yoksa sosyal (Frey, 1999) veya ahlaki (etik) bir bilim midir (Schabas, 2009) tartışmaları hep yapılır (Hudson, 2017). Bu nedenle matematik, istatistik ve ekonometri ile bilim iddiasını güçlendirmeye çalışır an­cak aynı nedenle insanlar birer veriye, sayıya dönmektedir (Erkan, 2016).

Söderbaum (2009) “Nobel Ekonomi Ödü­lü” ismine itiraz ederken, neoklasik iktisat için bir bilim olmaktan çok neoliberal bir ide­oloji demiştir. Ailenin de karşı çıktığı “Nobel Ekonomi Ödülü” yoktur (Thompson, 2001), Nobel anısına Riksbank’ın ekonomi alanında verdiği “Bank of Sweden Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel” vardır.

Bankalar mevduat toplayıp kredi vermez. Krediler verildikçe mevduatlar (yani (içsel) paranın yaratımı) oluşur (Bank of England, McLeay, Radia & Thomas, 2014). “Enflasyon her zaman, her yerde parasal bir olgudur” di­yen Milton Friedman, FT demecinde “şim­di olsa merkez bankalarının paranın........

© Dünya