menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Doktorun kriptoya düşüşü: Bakır, emtialar ve Türkiye’nin fiyat denge testi

12 0
20.10.2025

Bakır, ekonomi dünyasında dok­tora unvanına sahip kabul edilir. “Dr. Copper” yalnızca sanayi üreti­mini değil, küresel nabzı da ölçer. Fi­yatı, iktisadi faaliyetle yüksek kore­lasyon gösterir; endüstrinin termo­metresidir.

1 Eylül tarihli “Powell” başlık­lı yazımızda, bakır için libre başın­da 4,55 ABD Doları seviyesini kritik eşik olarak belirlemiştik. Bu seviye ihlal edilirse deflasyonist konjonk­türün belirginleşeceğini öngörmüş­tük. Aradan geçen sürede fiyatlar kı­sa sürede 5,26 dolara kadar yükseldi, ardından geçtiğimiz hafta yeniden 5 doların altına gerileyerek 4,96 sevi­yesinde kapandı.

Bu aralıkta dünya, iki farklı hikâ­yeyi aynı anda izledi:

Fed’in faiz indirimlerini sürdür­mesi, ve Çin’in anti-involution (fiyat kırma karşıtı) politikaları.

Uygulamalar metaller için destek­leyici görünse de, küresel veriler re­sesyonist-deflasyonist tabloyu teyit ediyor. Alman sanayisinde üretim teklerken, ABD’de hizmet sektö­rü endeksleri hız kesiyor; Çin’de ise üretici fiyatları hâlâ negatif bölgede.

Küresel ekonomi gerçekten topar­lanıyor mu, yoksa bakır fiyatlarında­ki ralli aldatıcı bir sinyal mi?

Ekonominin üç temel “C”si — Corn, Crude, Copper — arasında sa­dece bakır (copper) ayakta kalıyor. Enerji cephesinde Brent petrol (cru­de) düşüş eğiliminde, tarım tarafın­da mısır (corn) fiyatları baskı altın­da. Emtia kompleksi genel olarak “low-price cure” yani düşük fiyat te­davisi aşamasında: fiyatlar düşünce arz azalıyor, böylece talep yeniden denge buluyor.

Fakat bu defa tablo karışık. Zira emtia kompleksinin tam ortasında, “altın çağı” yaşayan bir altın var. Ons fiyatı 4bin Dolar sınırını zorlarken, altın–petrol........

© Dünya