Doktorun kriptoya düşüşü: Bakır, emtialar ve Türkiye’nin fiyat denge testi
Bakır, ekonomi dünyasında doktora unvanına sahip kabul edilir. “Dr. Copper” yalnızca sanayi üretimini değil, küresel nabzı da ölçer. Fiyatı, iktisadi faaliyetle yüksek korelasyon gösterir; endüstrinin termometresidir.
1 Eylül tarihli “Powell” başlıklı yazımızda, bakır için libre başında 4,55 ABD Doları seviyesini kritik eşik olarak belirlemiştik. Bu seviye ihlal edilirse deflasyonist konjonktürün belirginleşeceğini öngörmüştük. Aradan geçen sürede fiyatlar kısa sürede 5,26 dolara kadar yükseldi, ardından geçtiğimiz hafta yeniden 5 doların altına gerileyerek 4,96 seviyesinde kapandı.
Bu aralıkta dünya, iki farklı hikâyeyi aynı anda izledi:
Fed’in faiz indirimlerini sürdürmesi, ve Çin’in anti-involution (fiyat kırma karşıtı) politikaları.
Uygulamalar metaller için destekleyici görünse de, küresel veriler resesyonist-deflasyonist tabloyu teyit ediyor. Alman sanayisinde üretim teklerken, ABD’de hizmet sektörü endeksleri hız kesiyor; Çin’de ise üretici fiyatları hâlâ negatif bölgede.
Küresel ekonomi gerçekten toparlanıyor mu, yoksa bakır fiyatlarındaki ralli aldatıcı bir sinyal mi?
Ekonominin üç temel “C”si — Corn, Crude, Copper — arasında sadece bakır (copper) ayakta kalıyor. Enerji cephesinde Brent petrol (crude) düşüş eğiliminde, tarım tarafında mısır (corn) fiyatları baskı altında. Emtia kompleksi genel olarak “low-price cure” yani düşük fiyat tedavisi aşamasında: fiyatlar düşünce arz azalıyor, böylece talep yeniden denge buluyor.
Fakat bu defa tablo karışık. Zira emtia kompleksinin tam ortasında, “altın çağı” yaşayan bir altın var. Ons fiyatı 4bin Dolar sınırını zorlarken, altın–petrol........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Gideon Levy
John Nosta
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
Daniel Orenstein