mustdagistanli@gmail.com

Teşekkür:

“Araştırma görevlileri Barış Tuna ile Cem Çakmaklı metni baştan sona okuyup düzeltmeler önerdi. Onların titiz dikkatleri olmasa gülünç yanlışlar önlenemezdi. Cem’in katkıları iki harf arasının fazla açık olmasından başlayıp Kafka’dan yapılan alıntının doğruluğuna kadar uzandı. (…) Kitabı öğrencilerine okutan meslektaşım Raziye Selim de güç anlaşılan yerleri belirterek yeniden yazılmasını sağladı. Öğrencilerim gördükleri yanlışları, kendini ele vermeyen kapalı söylemleri göstererek beni uyardılar. Hepsine gönül borcum var.”

Prof. Dr. Ümit Şenesen’in İstatistik – Sayıların Arkasını Anlamak (Literatür Yayınları) kitabının önsözünden aldım bu teşekkürü. Bir editörün görevlerinin pek çoğunu gayet güzel sıralıyor bu pasaj. Geçen haftaki yazımda bahsettiğim Füruzun’ın kitaplarından editörlerin esirgediği işleri. Füruzan’ın kitapları için kimsenin düzeltme önermediği anlaşılıyor, gülünç yanlışlar önlenmemiş çünkü. Güç anlaşılan cümleler olduğu gibi duruyor, kapalı söylemler de.

Editörün görevleri listesine eklenmesi gerekenlerden biri de fazlalıklar. Bir metni fazlalıklar kadar öldüren şey yoktur. Cümleler o biçim, kurgu o biçim olsa bile fazlalık geçersiz kılar bunları. Şöyle diyelim: Einstein’ın E = mc2 formülünde bir fazlalık olsa ne olur? Sadeliği bozulur. Sade değilse yanlıştır, açıklamaz, bozuktur.

Diyeceksiniz ki, yazıda, sanatta matematik kesinlikler yoktur. Doğru, ama fazlalık yazıyı da, sanatı da bozar. Hani Michelangelo’ya atfedilen ünlü söz var ya: “Mermer bir blok alıyorsun, gereksiz ne varsa yontup........

© Diken