Emperyalizmi hatırlamak
Dünyada unutulmuş bir kavram olan emperyalizm yeniden gündemde. Gerçek içeriği ve kapitalizmin kaçınılmaz bir aşaması olarak değil elbette. Trump'ın kontrolsüzlüğüne atıf yapan bir "emperyalizm" bu. "Kurallara dayalı düzen"i tanımayan "crazy" Trump'tan ibaret bir emperyalizm.
Oysa emperyalizm, sermaye ile sermayenin genişleyen yayılması ve işgal, ilhak ve sömürge alanı savaşıyla ilgili bir kavram; en az 150 yaşında. Trump, Grönland, Meksika, Panama ve Gazze ile hatırlattı bize. Ama biz unutmuştuk bu kavramı, dünyayla birlikte ve neredeyse 40 yıldır. Emperyalizm kendisine "Küreselleşme" adını vermişti ve bu kavram sorgulanmaksızın kabul edilmişti.
2000’lerin başları küreselleşmenin meyvelerinin adil dağıtılmadığı, eşitsizliklerin arttığı ve bunun dayanılmaz boyutlara geldiğinin –bizzat kapitalizmin batılı milyarderlerince- konuşulduğu yıllar oldu. Küreselleşmenin çökmesi, sosyal isyanların patlaması, dünyada yeni çatışmaların tetiklenebileceği, bu döneme özgüdür.
2007 krizi, küreselleşme döneminin bittiğinin resmi ilânı anlamına gelmiştir. Dünya çapındaki finansal çöküş, ülkeler arasındaki ekonomik eşitsizlikler ve jeo-politik gerilim alanlarında meydana gelen bazı olaylar, ilk dünya savaşının yüzüncü yıldönümünde, “yeni bir dünya savaşı” tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Küreselleşmenin yerini yeniden emperyalizme bırakması bu yıllarda gerçekleşti. Emperyalizm tartışmaları, imparatorluğun kalbinde, Amerika’da başlar.........
© Birgün
