Kurban Bayramı yaklaştı. Artık medya kanallarında bolca sıkı hayvan pazarlıklarına yer verilir. Muhatabının elini yakalayıp, tamam diyene kadar bırakmayan celep görüntüleri sık sık ekrana yansıtılır. Trump 2.0 döneminde gümrük vergisi pazarlıkları da benzer bir manzara sergiliyor. Geçtiğimiz hafta AB’nin görüşmeleri ağırdan almasına sinirlenen ABD Başkanı önce 2 Haziran’dan geçerli olmak üzere yüzde 50’lik bir gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. Pazar günü AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in, “Niyetimiz ciddi, işi hızlandırmaya hazırız, yeter ki biraz zaman tanı” yollu telefonundan sonra Trump insafa geldi ve 9 Temmuz’a kadar mühlet tanıdığını açıkladı.

Zaten durgunluk sorunu yaşayan AB ülkeleri için ABD’ye yönelik ihracat yaşamsal önemde. Yılda yaklaşık 600 milyar dolarlık ihracat yapılırken 250 milyar dolarlık dış ticaret fazlası sağlanıyor. Çin’e karşı da yaklaşık aynı miktarda, 2024 rakamlarıyla yaklaşık 237 milyar dolar açık veriliyor. Ancak ihracat yoluyla ekonomik yavaşlama sorunu bir parça hafifletilebiliyor.

Hatırlanırsa Trump meşhur 2 Nisan Kurtuluş Günü nutkunda AB’ye yüzde 20 gümrük vergisi koymuş, bir hafta sonra finansal piyasaların karışmasının getirdiği panikle bu oranı yüzde 10’a çekmişti. Alüminyum ve çelik yanında otomotivde de daha önce konulan yüzde 25 vergi korunmuş, mikro işlemciler ve eczacılık ürünlerine ise muafiyet tanınmıştı.

AB’nin 2025 İlkbahar Ekonomik Raporu’na göre, yüzde 20 gümrük vergisi sonucu ABD’ye yönelik ihracatın yavaşlaması, bölgenin GSYH’sini 2025-2075 arası her bir yıl sadece yüzde 0,2 aşağı çekerken ABD’deki olumsuz etki 2025’te GSYH’nin yüzde 0,6’sı, sonraki iki yılda yüzde 1 gibi daha yüksek bir oranda olacak. Raporun iddiası, ABD’ye yönelik ihracatın yediği darbenin iki kanaldan büyük ölçüde telafi edileceği yönünde. Birincisi, AB ihracatçılarının, ABD üreticilerinin hem girdilerinin pahalanması hem de başka ülkelerin misillemede bulunmasıyla rekabet güçlerinin zayıflaması sonucu pazar payları artacak. İkincisi, Çin’e daha ağır gümrük vergileri uygulanması sayesinde bazı AB şirketleri onların ihracat payını kapacak. Ancak rapor 19 Mayıs’ta yayımlandıktan sonra Trump’ın ani beyanıyla oranın yüzde 50’ye çıkarılması hesapları karıştırdı, Brüksel’de bir panik yaşanmasına yol açtı.

........

© Birgün