Pablo Picasso’ya göre, “Sanat bir yalandır, ama bizi gerçeği fark etmeye götüren bir yalandır.” Özellikle TV dizi filmlerinde ve sinema filmlerindeki karakterler veya olayları ‘hakikat’ zannedenlerden ve Picasso’nun sözünden yola çıkarak bu makalemde sanat eserlerinin hakikat ve yalanla ilişkilerini inceledim. Sanatın hakikate ne kadar yaklaştığı, hatta onu nasıl çarpıttığı yüzyıllardır tartışılan bir meseledir. Sanat eseri, gördüğümüzü düşündüğümüz şeyin aslında ne kadar soyut ve göreceli olduğunu hatırlatır.

Edebiyat, tiyatro oyunu ve opera gibi metinlere dayalı sanat dallarında yalan güçlü bir araçtır. Shakespeare’in “Tüm dünya bir sahnedir” sözündeki gibi, tiyatro oyunu yaşamı taklit eder, ama sahne üstünde olanlar hakikat değildir. Tolstoy, “Sanat Nedir?” adlı kitabında sanatın, izleyicide ahlaki bir duygu uyandırdığı sürece hakikate hizmet ettiğini savunur. Ona göre sanat, duyguyu bulaştırır ama araçları kurgudur, yani bir tür yalandır.

Yine metinlere dayalı ancak birçok teknolojik araç ile stüdyolar, platformlar ve bilgisayar yazılımlarıyla senaryo denilen metinlere dayalı olarak üretilen filmler için senarist, yönetmen ve eleşirmen Jean-Luc Godard’ın “Sinema, saniyede 24 kez yalan söylemektir” sözü her şeyi anlatır. Sahne sanatlarında olduğu gibi, filmlerde de birçok dekor, kostüm ve karakterler hakikatin kendisi değil, canlandırılması, temsilidir.

Realist veya hiper-realist resimler veya heykeller,........

© Aydınlık