menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

ESKİNİN BİR ADABI VARDI

18 0
18.01.2025

İnsanların yaşamında kavramlar nerede anlam bulmaya başlar, hiç düşündünüz mü? Doğduğunuz, büyüdüğünüz aileyi, yetiştiğiniz çevreyi, aldığınız eğitimi, akraba ve arkadaşlarınızı bir bir göz önüne bir getirin, bakın neler göreceksiniz.

Bizim gibi feodaliteden, moderniteye, geçen toplumların bir gelenek, görenek, örf ve adetleri vardı. O yüzden de herkes nerede ne konuşulacağını bilir, daha yerinde bir deyim ile herkes haddini bilirdi.

Örneğin ortamda güngörmüş insanlar varsa, "Söz gümüş ise, sukut altındır" denilirdi. Anlayacağınız herkes haddini bilirdi. Elbette ki bu herkesin çenesini kapatacağı anlamına da gelmezdi.

Gençlere "Yeni yetmeler" denilir ve kanlarının canlılığına verilerek, bir çok şey hoş görülürdü.

Ortaya sini açılsa da, masaya kurulsa da, ortada tek tabak olup herkes bandıra bandıra yese de, bir adabı olur, sofranın en büyüğü bandırmadan, daldırmadan yemeye başlanmazdı.

Bunu yazarken büyüklerden duyduğum bir olayı anımsadım.

Antalya'dan Torosları aşıp Fethiye, Denizli, Bodrum, Marmaris dolaylarına geçerken Beydağları'nın tepesinde bir ova vardır, Yalınlı ile başlar Manay, Söğüt ovalarını sıra sıra geçersiniz.

Oralarda Manay ovasının Osmanlı Sipahisi, büyük dedemin de kardeşi olan Muharrem Bey'in tek oğlu olan Mehmet Bey Amca'nın şakayla karışık bir olayını anlattılar bilenler.

Eskiden öyle her köyde bir Cami olsa da, kadrolu imam olmadığından, Ramazan Ayında, köylülerden birisi vakit namazını kıldırdığı gibi, Teravih ve Bayram Namazlarını da kıldırırmış.

Camisi olup, imamı olmayan köylere de birileri gelir ve Ramazan Ayı boyunca vakit ve Teravih Namazlarını kıldırırdı. Bayram Namazı sonrasında da, herkes Gönlünden Kopan ne var ise onu, Cami çıkışında kapıya konulan mendilin üstüne bırakırlarmış.

Böyle bir zamanda köye bir genç imam geliyor, işte hali vakti yerinde olan evlerde yatıyor, yiyip, içiyor.

Köye gelen İmam, ilk olarak da Mehmet Bey Amcanın Konağında kalıyor. Köy yerlerinde herkesin evinin önünde, beş on tavuğu horozu olur, Ağır misafir /Konuk gelince de bir horoz........

© Akdeniz Gerçek