kinci Karaba Sava sonunda atekes srecinde etkin olan Rusya'nn ayn varl bar srecinde gsterememesi dikkate deer. Bu durum, Rusya'nn blgedeki etki ve gcnn zayfladnn somut bir gstergesi. Bu gerilemede blge ii dinamikler olduu kadar, kinci Ukrayna Sava'nn eski SSCB yesi devletler nezdinde Rusya'nn itibarna drd glge de yer tutuyor.

Mehmet Yahya iekli/ Yazar

8 Austos 2025 tarihinde ABD Bakan Donalp Trump'n ev sahipliinde bir araya gelen Azerbaycan Cumhurbakan ilham Aliyev ve Ermenistan Babakan Nikol Painyan yedi maddelik bir ortak bildirgeye imza att. Bar anlamas olmayan bu belge, mevcut bar antlamas mzakerelerini ve bara dair mutabakat teyit edip destekleme anlam tayordu. Ayn program erevesinde iki devletin dileri bakanlar tarafndan da bar anlamas taslann parafland akland. Avrupa Konseyi, Avrupa Birlii ve Trkiye'nin de aralarnda bulunduu baz devletler yeni mutabakat olumlu karladklarna dair aklamalar yapt.

Ortak Bildirgenin taraflar ve ahit olarak belgeyi imzalayan ABD, gerek imza treninde gerekse bildirgenin ardndan, varlan noktadan memnuniyetlerini uzun uzadya vurguladlar. Bar iin bir mutabakata varlmasndan ok, mutabakatn tm taraflarnn adeta zafer ilan etmesi bu gelimenin ilgin ve deerli saylabilecek ynn sergiliyor. Sava sonras iki tarafn da bar anlamas ile tatmin olmas, daha dorusu tatmin edici bir uzlaya varmas barn kalc olmas iin nemli bir art. Bu bakmdan mevcut sre Gney Kafkasya'da kalc bar umudunu besliyor.

Ortak bildirge neyi kapsyor?

Ortak Bildirgenin ierii, Azerbaycan ve Ermenistan dileri bakanlklar arasnda mzakere edilerek hazrlanan, "barn ve devletler aras ilikilerin kurulmasna dair" anlama taslann resmen desteklenmesinden ve bunun tamamlaycs olarak baz hususlarda varlan mutabakatlarn resmiyete dklmesinden ibaretti. Belgede yer alan drt mutabakat yle sralanabilir;

1. Minsk Grubu'nun tasfiyesi iin ortak karara varld (Azerbaycan'n istei idi)

2. Azerbaycan ile Nahvan arasnda bir ulam balants tesis edilecek, ancak balant Ermenistan'n egemenlii altnda ve yararlanabilecei ekilde olacak. (ki devlet arasnda bir ortak noktaya varld grlyor)

3. Azerbaycan ile Nahvan' birbirinden ayran Zengezur blgesinden geecek koridorun ismi (Ermenistan tarafnn nerisi ile) "Uluslararas Bar ve Refah in Trump Yolu" olarak belirlendi. Bu balant ABD'nin himayesinde tesis edilecek. ( ABD'nin dahli, koridorun egemenlii konusunda ekien Azerbaycan ve Ermenistan arasnda bir orta yol gibi grnyor)

4. Taraflar, SSCB dnemine dayanan mevcut siyasi snrlar deitirmemek ve intikam giriimlerinde bulunmamak zere uzlat. (Bu taahht Ermenistan'daki ve diasporadaki ovenist evrelerin beklentileri ile........

© Açık Görüş