Her yapsal reform kamunun daha verimli hale gelmesine yardmc olaca iin orta ve uzun vadede vergi ihtiyacnn azalmasna yardmc olacaktr. Eitim-istihdam uyumazlnn zlmesi, kamu ve zel sektrde daha verimli retimi beraberinde getirecektir. Teknoloji merkezli dntrlen kamu hizmetleri ise yaanlacak srece olumlu katk verecektir.

Dr. Deniz stikbal/ Medipol niversitesi

Eitim-istihdam uyumazl son dnemin ne kan tartmalar arasnda bulunuyor. Yllk ortalama 1-1,5 milyon niversite rencisinin mezun olduu gz nne alndnda mevcut tartmalar daha fazla nem kazanyor. rencilerin mezun olduklar blmlerle mevcut istihdam piyasasnn ihtiyalar arasnda farkllklar bulunuyor. Bu farkllklar mezunlarn kendi blmleri dnda alanlara ynelmesine ve uzmanlk iin yaplan yatrmlarn verimsiz olarak belirmesine neden oluyor. rnein mhendislik blmlerinde mezun olanlar igc cretlerinin dk olmas nedeniyle farkl bir sektrde almaya yneliyor. Kamu tarafndan rencinin mezun olduu blme yaplan yatrmlar ise sektrn farkllamas sebebiyle istenilen verimlilii veremiyor. Ayrca istihdam sonras uzun alma saatleri verimlilii dryor ve ortaya konan emek dzeyinin karl alnamyor. OECD'ye gre haftalk alma saatinde Avrupa'da birinci olan Trkiye'nin retim verimliliinde son sralarda olduu grlyor. 33 milyonluk istihdam dzeyi ve gen nfusuyla Trkiye'nin nnde bulunan eitim-istihdam uyumazl gelecek yllarda daha fazla tartlabilir. nk eitim dnemini tamamlayan milyonlar piyasada yer alan istihdam seenekleriyle uyumuyorlar. Genel geer bir yorum olmakla birlikte inaat sektrnde kiinin geliri kolaylkla asgari cretin 3-4 katna kabilirken beyaz yakallarda asgari cretin biraz zerinde istihdam salanyor. Buradan hareketle zel sektrn ihtiyalar ve deien kresel artlara gre eitim-istihdam uyumazl yeniden gzden geirilmeli.

Tecrbe ve retkenlik

Eitim-istihdam uyumazlnn en son ayan oluturan niversiteler ilerleyen dnemde atlacak reform almalarnda ncelikli alan olarak belirlenebilir. Buradaki belirleme hoca kalitesi veya istihdam artlarnn zorlatrlmas deil, tecrbe kazanm ve retkenlik eklinde belirlenmeli. niversite hocalarnn kalitesinin mevcut ortaya konan artlar zerinden deerlendirilmesi ezbere dayal sistemin bir dayatmas. Bu dayatma renci-eitimci arasnda ilikilerin mezuniyet zerinden deerlendirilmesine ve sektrden kopuk eitim almalarnn ortaya kmasna neden oluyor. rnein mhendislik ve sosyal bilimler arlkl olan niversiteler birbirinden ayrlmal. niversiteler uzmanlklarna gre fakltelerini yenilemeli. Bu yenilenme verimlilie dayal olmal ve rencinin tecrbe kazanmn ncelemeli. Aksi takdirde analitik yetenekler yeterince geliemiyor ve mezunlar sorun zmnde baar elde edemiyor. Yaplan uluslararas aratrmalarda da........

© Açık Görüş