İki konu aynı günlere denk gelince, hatırlatmak istedim. Bir taraftan YAŞ kararları, ordunun parti devleti ordusuna dönüştürülme endişeleri… Diğer taraftan, Meclisteki komisyon…

Terörsüz Türkiye diye bir elma şekeri ortaya çıkardılar. Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu diye fiyakalı bir isim buldular. Aslında olan biten emperyalizm projesi BOP’ta gelinen yeni aşama. Hedefte Lozan ve Türkiye Cumhuriyetinin iki temel özelliği, ulus devlet ve laik devlet yapısı var.

Yeni anayasa teklifinde bulunmayacağız diyorlar ama cümle alem biliyor ki, niyetleri “1921 Anayasasını örnek alalım” diyerek, ulus devlet ve laiklik ilkesini ortadan kaldırmak. Neden 1921… Ayrılıkçı Kürtlere göre 1921 Anayasasında yerel yönetimlerin özerkliği varmış! Siyasal İslamcılar da laiklik vurgusunun olmamasını fırsat biliyorlar.

Önce 1921 Anayasasının ruhunu hatırlayalım, sonra da Türk Silahlı Kuvvetlerinin bugünkü yapısını birlikte değerlendirelim.

“1921 Anayasası, kurulmuş olan bir devletin değil, savaşarak kurulmakta olan bir devletin anayasasıdır. Anayasada 10. Maddede, “Türkiye, coğrafi vaziyet ve iktisadi münasebet nokta-i nazarından vilayetlere, vilayetler kazalara münkasem olup, kazalar da nahiyelerden terekküp eder” denmiştir. Yani, 1921 Anayasası’ndaki yerel yönetim anlayışında, etnik köken ve mezhep temelli ayrım yoktur. Coğrafi vesayet ve iktisadi münasebet vardır. (Prof. Dr. Barış Doster 12 Punto Haber Sitesi 22 Temmuz 2025)

1924 Anayasası ise arkasına İstiklal Savaşı Zaferini ve masada da Lozan Zaferini alarak kurulan yeni Cumhuriyetin, yeni bir devletin anayasasıdır.1921 Anayasasını yapan Meclis, 1921 Anayasasını kaldırmış, yerine 1924 Anayasasını yapmıştır. 1924 Anayasasındaki değişiklikler de önemlidir. Aydınlanma Devrimleri ile birlikte süreç içinde 1928 yılında devletin dini İslamdır maddesi çıkartılmış, 1937’de de laiklik ilkesi, halkçılık, devletçilik, devrimcilik cumhuriyetçilik ilkeleri ile birlikte anayasanın 2. Maddesine eklenmiştir.

20 Ocak 1921’de kabul edilen 21 Anayasasının temeli ve ruhu, Gazi Mustafa Kemal Paşanın 13 Eylül 1920’de Meclise sunduğu Halkçılık Beyannamesine dayanır. O beyannamenin ruhunu daha iyi anlayabilmek için, önce, son YAŞ kararlarına ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin imajına kısaca bir göz atalım.

ORDUDA YAPISAL DEĞİŞİM

Her ne kadar 1947-48 yıllarında Truman Doktrini, Marshall Yardımı ve 1952 yılında NATO üyeliği ile Türkiye Cumhuriyeti Ordusunun “tam bağımsız milli kimliği” zedelenmeye başlamış olsa bile, Türk Silahlı Kuvvetleri siyasi iktidarların etkisinden uzak kalabildi, görece de olsa milli kimliğini koruyabildi. (1961, 1971,........

© 12punto