2009 dünya finansal krizine çözüm olarak eksi reel faiz getirildi. Ama eksi reel faiz aynı zamanda sanal paraya ilgiyi de artırdı. Türkiye de 2021 sonunda eksi reel faiz TL krizi yarattı.

Para, mal ve hizmetlerin alım satımında kullanılan bir değişim aracı, ekonomide değişim aracı ve tasarruf aracıdır. Bu fonksiyonlar için herkes tarafından kabul görmesi gerekir. Sanal para ise bu fonksiyonları kısmen yapar. Herkes tarafından kabul görmez.

Kripto paralar, oyun paraları, e-para, sanal paralardır.

Piyasada sanal para kabul edilen işletme ve kuruluşlar var ve fakat çok sınırlıdır. Kaldı ki kripto paraların yasak olduğu ülkeler de vardır. Kripto paralarla kara para aklama, vergi dışı işlemler yapılmasını önlemek için hükümetler düzenleme yapıyor.

Kripto paralar spekülatif nitelikte bir sanal para olduğu için ve riskleri yüksek olduğu için piyasada kırılganlığı artırıyor. Dünyanın sanal para düzenine geçmesi, dünya para sisteminin çökmesine ve buhrana neden olur.

Dünya parası olan dolar da aşırı kırılgandır. Söz gelimi son bir yılda, dolar endeksi 16 Nisan günü 106,372 idi. 27 Eylül’de 100,417‘ye geriledi. 13 Ocak 2025’te tekrar 109,504’e yükseldi. Yani dolar da aşırı kırılgandır. (Aşağıdaki Grafik)

SON BİR YILDA........

© Yeniçağ