Bu ülke, emperyalistler tarafından işgal edil-e-medi. Çanakkale, dârü'l-islâm'ın son kalesi Anadolu kıtası'nı emperyalistlere dar edeceğimizi gösterdiğimiz son büyük ölüm-kalım savaşıydı.

İslâm dünyası, Osmanlı'dan sonra paramparça edildi.

Bu toprakları emperyalistlere çiğnetmedik.

Tablonun görünen yüzü böyle.

Bir de tablonun görünmeyen yüzü var: İşte orası karanlık biraz, hem de çok karanlık!

Yakın tarihini bilmeyen, yakın tarihine dünya kadar uzak olan tek toplum biziz o yüzden.

Yakın tarihini “yalanlar” üzerine kurgulayarak genç kuşaklarına ve kitlelere dayatan tek ülke biziz.

Yakın tarihin “karartılması” bir kaç işlemle gerçekleştirildi.

Öncelikle bu toplumun tarih bilinci linç edildi. Bu toplumun tarihi Cumhuriyet'e hapsedildi, Cumhuriyet'in öncesi, hatta Cumhuriyet'i hazırlayan Tanzimat ve Meşrûtiyet süreçleri de -büyük ölçüde- hasıraltı edildi. Özellikle meşrûtiyetlerde ortaya konan entelektüel birikim inkâr edildi; eğer o birikim bıçak gibi kesilmemiş olsaydı, daha da derinleştirilerek geliştirilebilseydi, bugün bambaşka bir yerde olabilirdik.

“KÜLTÜREL İNKÂR”DAN KÜLTÜREL İNTİHARA...

Bu toplum emperyalistlere fiilen teslim olmadı ama zihnen teslim oldu: Batılılar tarafından sömürgeleştirilemedi ama kendi kendini sömürgeleştirdi.

Buna, “kale içerden ele geçirildi” de diyebiliriz: Bu toplumunun medeniyet birikimi, dinamikleri, ruhu dinamitlendi.

Ahmet Hamdi Tanpınar, bu süreci, “kültürel inkâr” olarak tanımlar. Tanpınar, seküler bir adamdır ama ülkenin yaşadığı ontolojik yok oluş felâketini görecek kadar bu toprakların insanlığa sunduğu derûnî ruhu iliklerine kadar yaşayan bir estet, bir şair, bir romancı ve bir düşünürdür de aynı zamanda.

Cumhuriyet'le başlayan süreç, bizi medeniyet değiştirmeye zorladı: Bu toplumun medeniyet iddiası yok edildi. Ruhkökleri kurutuldu. Bu topraklarda önce laik bir devlet icat edildi, İslâm bütün kurumlardan tasfiye edildi; sonra da laik bir toplum icadı devreye girdirildi.

Bizimle birlikte dünya tarihinin yapılmasında belli roller oynayan ülkelerin hiçbiri medeniyet iddialarını terketmediler oysa!

Almanlar, iki büyük dünya savaşı verdiler, yok olmanın eşiğine geldiler ama “emperyal” iddialarını aslâ terketmeyi düşünmediler.

O yüzden toparlandılar, büyük bir yıkımdan başarıyla çıkmasını bildiler.

Ruslar da, yine Rus Ortodoks ruhu........

© Yeni Şafak