Şia’nın İsmailîlik kolu içindeki en önemli akım olan Nizârîlerin lideri Prens Kerim Ağa Han, 88 yaşında öldü. Ömrünün son günlerini Portekiz’in başkenti Lizbon’da geçiren Ağa Han, dünya çapında yürüttüğü sosyal ve kültürel faaliyetler, kurduğu vakfın imza attığı kapsamlı restorasyonlar ve adına verilen ünlü mimarlık ödülüyle olduğu kadar, liderlik ettiği dinî cemaatin ilginç tarihi ve bâtınî yapısıyla da dikkat çekici bir simaydı.

Nizârîler, kendilerini Fâtımî halifesi Mustansır-Billâh’ın büyük oğlu Nizâr’a nispet eden bir fırka. Nizâr’ın 1095’te öldürülmesinin ardından, onun ismi etrafında oluşturulan inanç sistemini İslâm dünyasına yayan kişi ise Haşhâşîlerin meşhur lideri Hasan Sabbâh. Sonraki zamanlarda büyük devletlerle ve imparatorluklarla sürekli bir mücadele içine giren Nizârîler, İran’da Safevîlerden sonra yönetime gelen Kaçarlar hanedanıyla iyi ilişkiler kurdu. Öyle ki, 1817’de babası Şah Halilullâh’ın yerini alan 46’ncı Nizârî imamı Hasan Ali Şah, Kaçar hükümdarı Feth Ali Şah’ın kızı Serv-i Cihân Begüm’le evlenerek “Ağa Han” unvanıyla taltif edildi. Asırlar boyunca İran’da bulunan Nizârîlerin merkezi, Hasan Ali Şah’ın 1844’de Hindistan’ın Bombay şehrine yerleşmesiyle birlikte, İngilizlerin kontrolündeki Hint Alt Kıtası’na intikal etti.

İkinci Ağa Han Şah Ali Şah’ın 1881-1885 arasındaki kısa imametinin ardından Sultan Muhammed Şah, “Üçüncü Ağa Han” unvanıyla Nizârîlerin 48’inci imamı olduğunda henüz 7 yaşındaydı. 1957’ye kadar........

© Yeni Şafak