Edatların yanlış kullanımı (1)
İster mübtedî, isterse kalem eskitmiş olsun, yazarlarımızın en çok hatâ yaptıkları husus nedir dersiniz?
Bağlama edatı “de” ile bulunma hal eki olan “-de”leri karıştırmak.
Müstakil bir kelime olan bağlama edatı, biçimce ondan hiçbir farkı olmayan hal ekinden ayrı bir yazıma sahiptir. Bağlama edatı de ayrı yazılır, bulunma hali olan –de ise bitişik.
Kelimenin bitişik veya ayrı yazılması imlâyı ilgilendirir.
İmlâ, bir dilin doğru olarak yazıya geçirilmesinde birlik sağlamak maksadıyla konulmuş kaideler bütünüdür lâkin hiçbir dönemde de kâmilen bir müştereklik sağlanabilmiş değildir. Bu bakımdan, bazı yazım yanlışlarına müsamaha ile bakılabilir. Hattâ kimi usta yazarlar bir tepki mahiyetinde bazı yazım kaidelerini bilerek çiğnemişlerdir. Attila İlhan, yazılarında büyük harf kullanmamıştır.
- Madem öyle, “de”lerin yazımı neticede imlâya terettüp eden bir husus. Müsamaha ile bakılamaz mı?
-Kat’â ve asla! Her ne kadar kimi imlâ yanlışları müsamaha ile karşılanabilirse de bazı imlâ hatâları mânayı da değiştirdiği için aynı zamanda anlatım bozukluğuna sebep olur. Bağlama edatı de ile, hal eki olan –de’lerin karıştırılması, bu kabildendir. Anlatım bozukluluğunun ise müsamaha edilecek tarafı yoktur.
Bu yazımızdaki misaller, mânâya tesir eden bu tür imla hatâlarının doğurduğu anlatım bozukluklarını göstermektedir.
Bir insan ana dilinde meramını hatasız olarak yazıya dökebilmelidir. Yazarlığa soyunan bir kimseyse hele…
Yazı yazma hevesinde........
© Yeni Asya
