menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Demokrasinin bayramı

17 9
14.05.2025

Merhum Adnan Menderes’in DP’nin ilk kongresindeki sözleri bu misyonun amacını göstermesi açısından önemlidir. “Devlet partisi, devlet kılıcını kuşanmış, hükümet arabasına binmiş, cansız ve idealsiz bir kadrodan ibaret kalmıştır. Memleketin yürüttüğü demokrasi yolunda hürriyeti sevenlerin hizmeti büyük olmuştur. Demokrasi davasında partimizin yolu açık ve milletimizin bahtı aydınlık olsun…”

Demokrasilerde Meclis; istişare, müzakere ve meşveret için önemlidir. 2018 yılında yürürlüğe giren Partili Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile Meclis’in hem bu özelliği, hem de gücü azaldı. Çünkü sistem tek kişinin merkezde olduğu istişareye kapalı bir idare tarzı ortaya çıkardı.

1950’de tek parti dönemi Demokrat Parti’nin seçimi kazanması ile biterken, 24 Haziran 2018’de “tek adam rejimi” getirildi. Meclis’in denetim yetkisi büyük oranda yok edildi, güvenoyu, gensoru kaldırıldı, bütçeyi veto hakkı dahi olmadı. Milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkarıldı, ama cumhurbaşkanının tek başına aldığı karar ve kararnameler 600 vekilin çıkardığı kanunlardan daha fazla oldu.

***

YETER SÖZ MİLLETİNDİR!

DP, hem 1948 hem de 1949 seçimlerine “seçime güven duymadığı” için katılmadı. 16 Şubat 1950’de gizli oy, açık tasnif ve yargı denetimini kabul eden, Yargıtay ve Danıştay üyelerinden oluşan bir Yüksek Seçim Kurulu’nu öngören seçim kanununu kabul edilmesinden sonra, 14 Mayıs 1950’de yapılan genel seçimlere katılarak 487 milletvekilliğinin 416’sını kazandı. DP’nin seçimlerde kullandığı propaganda afişi manidardı, “Yeter! Söz milletindir.”

DP, 2 Mayıs 1954 genel seçimlerinde DP yüzde 55.2 oyla 503, CHP, 39.6 ile 31 milletvekili alırken Cumhuriyetçi Millet Partisi de 5 milletvekili çıkardı.

1957 seçimlerinde DP yüzde 58.4 oyla 425, CHP, yüzde 35.1 oyla 178, Cumhuriyetçi Millet Partisi ve........

© Yeni Asya