Bu topraklarda kimse zincirle bağlanmadı. Herkes kendi bileğini kendi bağladı. Adına “sadakat” dediler, “ekmek parası” dediler, “şükür” dediler. Oysa bu gönüllü kölelikti. En tehlikelisi de buydu: Kendi esaretine razı olmuş, hatta onu kutsallaştırmış bir halk.

İnsan, önce vicdanını susturur, sonra yasaları. Ahlak ölmez bir günde. Önce küçük menfaatlerle yaralanır; sonra büyük sessizliklerle toprağa gömülür. Bugün Türkiye’de olan tam da budur: Kanun hâlâ kitapta yazılı, ama hayat artık onun dışında akıyor. Adalet, kimi tanıdığına; hukuk, neyi susturabildiğine göre işliyor.

La Boétie, yüzyıllar önce “gönüllü kulluk” kavramını ortaya attığında, insanın kendi celladına hayran kalabileceğini anlatıyordu. Bugün bu hayranlık bir sistem haline geldi. Herkes bir yerlere bağlı; ama kimse gerçekten özgür değil. Çünkü........

© Turktime