"Aşağılık fikri, bir musallat illet gibi dört elle yakamıza yapışmış. Silkinmek ve yakamızı bu kahredici pençeden kurtarmak boynumuza borçtur. En küçüğümüzden en büyüğümüze en âlimimizden en cahilimize kadar hepimizin dilindeki pelesenk kafasındaki sabit fikir 'Biz adam olmayız. Almanya şurada, Japonya burada Amerika zirvede vs.' kanaatidir. İncir çekirdeğini doldurmaz rahatsızlıktan en ciddi meseleye kadar her şey sebep olarak bizim adam olmayacağımız tezine bağlanır. Bu yanlıştır. Biz bu mendebur hükme müstahak değiliz. Milletimiz, gençlik kendine itimat şuuruna kavuşturularak yabancılar önünde mahcup, küçük ve kekeme hâlden kurtulmalıdır... Son 250 senedir ne gün başımızı dinleyecek beş dakikamız, nefes alacağımız bir an oldu ki eski şan ve şeref dolu günlerimizdeki gibi her sahada yıldız ilim adamları, sanatkârlar, öncü insanlar yetiştirelim. Üç gün, beş gün aylar değil asırlarca haçlısıyla, Rus'uyla haini ile vuruştuk. Sahibi olduğumuz bir inancı muhafaza aşkına tırpan atılan buğdaylar gibi toprağa devrildik. Bela çekirgeleri gibi üstümüze yağdılar. Zaman fırsat imkân kalmadı ki okuyalım, yetişelim, çevremizi seçelim. Ufkumuzu kararttılar. Bu şartlara rağmen bu millet hâlâ ayakta ise daha ne istenir? Bahsettiğimiz gerileme çağında ancak iki kere insan yetiştirecek imkânımız oldu. Birincisi Sultan Hamid saltanatındaki uzun sulh yıllarıdır. Devlet, her şeye rağmen harbe sokulmamış, ilim ve irfan yuvalarına yenileri eklenerek gençliğin kültür seviyesi yükseltilmiş, ilim adamları çoğalmıştır. Ancak bu nesil, bu padişahtan sonra patlak veren Balkan, Birinci Cihan ve İstiklal Harplerinde cephelerde eriyip eriyip gitti. Birinci Cihan felaketinde şehit olanlar içinde o devirde yetişmiş olan yedek subaylar çoktu. Bunun manasını iyi........

© Türkiye