Diğer

17 Ekim 2025

Sadık Güleç-Candan Yıldız

Yeni nesil çeteler söyleşimizin bu bölümünde de önemli tespitleri bulacaksınız. Bu çetelerin ‘racon’ kültüründen nasıl uzak olduğunu, yoksul ailelerin çeteye bulaşan çocuklarıyla neden baş edemediğini okuyacaksınız. Sayıları az da olsa genç kadınların da artık bu çetelerde varlık gösterdiğini öğreneceksiniz. En önemli iddia da Daltonlar üyesi bir çete mensubunun Sinan Ateş cinayetiyle ilgili söyledikleri…

CANDAN YILDIZ YAZDI- Yeni nesil çeteler: Daltonlar, Redkitler, Casperlar nasıl örgütleniyorlar, geleneksel mafyadan farkları ne?

Söyleşimizin son bölümüyle sizi baş başa bırakıyorum.

-Politik mahallelerde büyüyen çocukların çeteleşmesinde bu mahallelerdeki dönüşümün, sol yapıların hem hatalarının hem de zayıflamasının etkili olduğu tespiti var kitabınızda. Bu çetelerin ideolojisi olmadığını söylemiştiniz ama yine de isyan duygusu var paylaşımlarda, Sıfır Bir Adana dizisi böyleydi mesela. Uyuşturucuya karşıydılar, zenginden alıp yoksula vermek vardı. Bu çeteler de böyle mi?

Aslında Sıfır Bir Adana'yı, bu yeni nesil çetelerin ilk nüvesi gibi görebiliriz. Özellikle sol mahallelerden çıkan çeteler uyuşturucu konusunda hassaslar ama görünürde hassaslar, pratikte bunu yaptıklarını biliyoruz. Ama geldikleri kültür itibariyle isyan duygusunu yansıtmayı seviyorlar. Geçmişte sol örgütler yazılamalar yapardı propaganda için. Okmeyda’nında, Gazi Mahallesi’nde bu çete liderlerinin isimlerinin yer aldığı yazılamalar var artık. Gazi Mahallesi muhtarıyla yaptığımız görüşmede ‘Bu çocuklar, bu kültürden geliyorlar, biraz okumuşlar, örgütlenmeyi iyi biliyorlar, silah kullanmayı iyi biliyorlar. Dolayısıyla bu deneyimlerini buraya taşıdılar’ demişti. Muhtarın kendi yeğeni de bu çatışmaların birinde öldürülmüştü.

-Çete saldırısı ya da çatışmaların arasında sıradan insanlar kalıyor, yaralanıyor, öldürülüyor. Bu açıdan da ‘raconsuz’ bu yeni nesil çeteler değil mi?

Çok pervasızlar. Bağcılar’da bir devlet hastanesinin acilini taradılar mesela. Tek sebebi hastaneye rakip çete üyesinin kaldırılmış olmasıydı. Çok sayıda suçsuz insan öldü bu arada. Çünkü gelişi güzel taramalar yapıyorlar. Hatta şunu söyleyebilirim, bu konuda bir istatistik yok ama, bu çetelerin gelişi güzel kurşunlamalarında belki vurmak istediklerinden daha fazla insan öldü. Örneğin Gazi Mahallesi'nde 12 yaşında bir kız çocuğu böyle öldü.

-Çukur dizisinde İdris Koçavalı karakteri uyuşturucuya bulaşmayan, kadın ve çocuklara dokunmayan, ‘racon’ bilen eski kabadayı kültürünü anlatıyordu. Ama sonra bu kuşağın sonu geldi. Şimdiki çeteleri anlatan örnekler de var kitabınızda…

Mesela Adana’dan çıkan Baygaralar çetesi, Adapazarı’nda bir okul müdürünü vurdular. Okul müdürünün bu dünyayla hiç alakası yok, sadece karşı çetenin önemli bir üyesinin kardeşi ya da yakın akrabası olmasıydı vurulmasının nedeni. Bu kuralsızlığı anlatan çok çarpıcı bir örnek.

Günümüzün suç dünyasında geçmişin değerleri çok fazla yok. Geleneksel mafya içine sokabileceğimiz büyük gruplar bir takım hesap kitap yapıyor. Örneğin Sinan Ateş'in cinayetini onlardan herhangi birisi işlemezdi. Savundukları değerlerden dolayı değil, kendilerine zarar vereceğini düşünürlerdi. Yeni nesil çeteler ise bu hesabı kitabı çok yapmazlar. Serdar Öktem cinayeti mesela…

-Bu yeni nesil çetelerin aileleri ne yapıyor?

Silivri'deki mahkemede ailelerini gördük. 305 sanıklı Barış Boyun davasından söz ediyorum. Giyim kuşamlarından hepsinin çok yoksul mahallerden geldiğini anlıyorsunuz. Eve gelen para bu aileler için çok önemli. O nedenle paranın kaynağını çok sorgulamıyorlar. İnsanlar açlık sınırının altında yaşarken o çocuk eve para getiriyorsa o paranın nasıl elde edildiğini aile sormak istemez. Gittiğimiz mahallelerde temel şikayetlerden biri ailelerin paranın kaynağını sorgulamaması,........

© T24