Diğer

22 Nisan 2025

Papa Franciscus’un ölüm haberi medyaya düştü. Günümüzde 21. yüzyıla ait Roma Vatikan Kilisesi'nde bir reform hareketini başlatan ve fakirlik ve dışlanmışlık üzerine düşüncesini ve tavrını gösteren ilk Papaydı. Bin yıldan beri görülmemiş ve 2013 yılında seçilen, edebiyata meraklı, Verlaine ve Rimbaud gibi heretikleri seven, hayatında melankoli olduğunu söyleyen Papa Franciscus’un Avrupa dışından seçilen ilk Papa olması bu haberi bir başka açıdan ilginç kılmakta: “Sömürge-sonrası dünyanın” entelektüel yapısı Papalık işlevini de, böylece bir başka yere çekmiştir.

Fransisken mezhebinden gelen Papa Franciscus’un Roma Vatikan Kilise’sini değişime uğratacak birçok karara imza attığında Hıristiyanlık öğretisi bir çağ atlamaya doğru yol aldı. Kilise’nin kadınlara dini görevler vermesi bir devrim niteliğinde gözükmektedir. 2023 senesinin Roma-Vatikan dünyasında, bir kadının üstelik de Afrikalı bir kadının, Rahibe Marie-Madelaine N’guessan’ın Katoliklerin Kilise ile ilgili toplantısını, Sinod’u yönetmek ve ayinden sorumlu olmak üzere seçilmesi erkek papazlar tarafından pek hoş karşılanmadı. Bir tarihi yapının farklı bir yöne doğru çekilip, kadının modern hayattaki seküler rolünün yanında dini rolünün de öne çıkarılmaya başlaması bir tür reform olarak anılacaktır.

Yine Papa Franciscus’un Sinod sekreter yardımcısını, “Xavier” cemaatinden bir kadını (Nathalie Becquart) seçmesi de buna eklendiğinde Kilise’nin yapısında bir değişiklik olduğu basına hızlı bir şekilde yansımıştı. Xavier ismi 1921 yılında yine bir kadın (Claire Monestes) tarafından kurulan Aziz François‘nın adından gelen bir cemaatin adıdır. Bu cemaat İgnace de Lyola ve Aziz François Xavier’nin adlarından ortaya çıkmıştır ve daha esnek bir dini yaşam biçimi sunmuştur.

Papa Franciscus’un bu cemaate yakın bir kadını seçmesi Kilise içindeki erkek egemenliğine bir set çekmiş olduğu gibi aynı zamanda mistik felsefi bir Hıristiyan bakışını cemaate ve Kilise ’ye yerleştirmiştir. Bu dini grup, tıpkı bir zamanlar François Xavier gibi, klerikalizme karşı mücadele etmiş olan bir cemaate aittir ve bir başkaldırıdır. Gündelik yaşamda dini kuralların geçerli olmasını önermiş ve uygulamış olan klerikalizme karşı bu girişim daha reformist bir tavra yakınlaşmıştır.

2022 ve 2023 senesinden evvel erkeklerin karşısında konuşma yetkisine sahip olmayan bir kadının vaaz vermesi ve söylemini erkek biraderler önünde söyleyebilmesi, nerdeyse “Aydınlanma Nedir?” metinde Kant’ın önerdiği bir pozisyon almaya benzetilebilir. Bu karar, daha şeffaf ve kadınların Kilise içinde sözlerini ve tavırlarını rahatça kurabilecekleri bir yapıyı oluşturmaya başlattı. Finans işlerinden Vatikan Devleti kararlarına kadar görüşlerin kadınlar tarafından öne sürülmesini içeren bu karar Papalığın reformist tavrını dünyaya göstermişti.

Gelenekseller ve reformistler arasında süren tartışmanın bir........

© T24