Diğer

01 Aralık 2025

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ve özel kalem müdürü Andriy Yermak

Ukrayna’da Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak'ın istifası ve Zelenski’nin gerek ABD ve AB, gerekse de Rusya temsilcileriyle yürütülecek barış görüşmelerinde Ukrayna heyetine başkanlık etmek üzere onun yerine Ulusal Güvenlik Danışmanı Rüstem Enveroviç Umerov’u görevlendirmesi, Washington’un Kiev’deki siyasi iradeye el olmasa da ipotek koyması şeklinde okunabilir.

Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) tarafından Yermak’ın ofisine düzenlenen baskın ve arama operasyonların ardından görevinden istifa ettiğini açıklamasını takiben, Zelenski’nin Devlet Başkanlığı Ofisi'nde bir yeniden yapılanma süreci yaşanacağını, yeni başkanın belirlenmesi için hemen istişarelere başlayacağını ve bunun şeffaflık içinde yürütüleceğini duyurması da yolsuzluk soruşturmalarının kendisini de götürmeden önce atılmış, bir “köprüden önceki son çıkış” adımı gibi. Zelenski’nin yolsuz olmadığını kanıtlaması için, tüm bu yolsuz yakın arkadaşlarından kurtulması gerekiyor. Timur Mindiç ve Andriy Yermak da dahil. Bakalım Washington için bunlar yeterli görülecek mi?

Ancak tabii buradaki asıl mesele, Rusya’nın çoktan kazandığı bir savaşı nasıl bitireceği konusunda uzun süre gerçekçi bir tahayyül içinde olmayan Batı’nın nihayet Kiev’de sistemi çökerterek kendisi için birtakım imtiyazları garantileyeceği bir barışı uygulama şansı yaratmış olmasıdır.

Yermak, seçilmiş ve Ukrayna’da belirli bir popülariteye sahip üst düzey bir devlet görevlisi olmadığı gibi ne Brüksel’de ne de Washington'da hoşlanılan bir isimdi. Ancak sıradan bir üst düzey devlet görevlisi de değildi Yermak, Kiev’deki rejimin gölge mimarı idi. Ottawa Üniversitesi Siyaset Bilimi Uzmanı İvan Katchanovski’nin ifadesiyle, “Yermak (…) her atamanın, her oligarşik müzakerenin, her Batı talebinin ve her savaş kararının nihai karar vericisi olan adamdı.”

Yermak’ın adı yolsuzluk iddialarında doğrudan geçmiyordu belki ama, Ukrayna Yolsuzlukla Mücadele Eylem Merkezi İcra Direktörü Daria Kaleniuk, Kyiv Independent'a verdiği demeçte, onun için şöyle diyordu: “Andriy Yermak o kadar etkili ve ülke içindeki pek çok konuda o kadar derin bir nüfuza sahip ki, böylesine büyük ölçekli bir yolsuzluk planının onun derin bilgisi ve anlayışı olmadan işlemesi imkansız.”

Yermak’ın NABU soruşturmaları marifetiyle oyundan düşürülmesi, Washington’un Kiev’e kendi gölgesini “atadığının” işareti olarak görülebilir.

Tabii, yolsuzluk soruşturmalarını yürüten ve o gün sabah saatlerinde Yermak’ın Devlet Başkanlığı Ofisi'nde arama yapıldığını bildiren Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu’nu (NABU) da, öyle bağımsız, idealist bir hukuk devleti organı gibi düşünmek hata olur. NABU, Ukrayna siyasetinin Washington tarafından eğitilmiş bir tür saldırı köpeği, ya da daha diplomatik lisanla söylersek, bir ABD vekil gücüdür. Neden böyle söylüyoruz? Çünkü, NABU’daki dedektifler, tüm NABU soruşturmalarını her 4-6 ayda bir rotasyonla temsilcisi değişen FBI ile iş birliği halinde yürütmek zorundalar. FBI temsilcisi, Büro 2015’te kurulduğunda imzalanan kurumlar arası mutabakat kapsamında NABU'da daimî olarak görev yapıyor. İki kurum arasındaki iş birliği iki yılda bir yenilenen bir mutabakat zaptı üzerinden yürütülüyor.

NABU'da görev yapacak son FBI temsilcisi de Kiev’e çok yakın bir tarihte gelmişti. Bu görevlinin NABU dedektifleriyle yaptığı ilk çalışma toplantılarından birinin yolsuzlukların merkezindeki isim olan ve Zelenski’nin de eski iş ortağı Timur Mindiç davasıyla ilgili olduğunu geçen haftalarda öğrenmiştik. Mindiç zaten istihbaratı alır almaz hızla ülkeyi terk etmiş ve........

© T24