Kim en komprador sevici sorusu alevlendi gidiyor. Bizim gazete SÖZCÜ dün muhalefet partisi sözcülerinin cümlelerini alıntılayarak; “Komprador arıyorsan ihale verdiklerine bak” manşetini attı.

Komprador kime denir?

★★★

Bu kelimeyi ilk olarak İspanyol ve Portekiz sömürgeciler kullandı. Güney Amerika ülkelerini işgal ettiklerinde kendileriyle iş birliği yapanlara “kompradore” sıfatı verdiler. İngilizler de Orta Doğu’da, Hindistan’da, Çin’de kendileri için çalışmayı kabul etmiş tüccarları bu kelimeyle adlandırdılar.

Biz sömürgeci olmadık.

Hep sömürülen kaldık.

★★★

Osmanlı’nın son dönemlerinden beri hep sömürülen kaldığımız için bu kelime bizim dilimize de “komprador burjuva” tanımlaması ile girdi. 1960 sonrası kurulan Türkiye İşçi Partisi’nin önde gelen iktisatçıları, yazarları; yabancı para babaları ve şirketlerle bir olup yerli ve milli pazarı ele geçirerek yurt içinden yurt dışına gelir transfer etmeye aracı olanları anlatmak için “komprador burjuvalar” anlatımını buldu.

★★★

Osmanlı’nın son dönemlerine kadar gidip, bugüne gelerek “en komprador sevici kim?” diye soran bir araştırma yapılsa neler çıkar?

Abdülhamit mi?

Menderes mi?

Demirel mi?

Ecevit mi?

Özal mı?

Erdoğan mı?

Kim en komprador sevici?

★★★

“Galata Bankerleri” ile başlayıp, Abdülhamit-Vahdettin dönemine kadar gelen yıllarda “komprador seviciliğin serpilmeye” başlandığı; Atatürk ile komprador seviciliğe ara verildiği, 1950’den sonra Adnan........

© Sözcü