Kantitatif karar verme teknikleri, yöneticilerin ve karar vericilerin, karşılaştıkları problemleri nesnel ve sayısal verilere dayanarak çözmelerine olanak tanıyan yöntem ve araçlar bütünüdür. Bu teknikler, karmaşık durumlarda en uygun seçenekleri belirlemek için matematiksel modeller, istatistiksel analizler ve optimizasyon yöntemlerini kullanır. Böylece karar süreçleri, sezgilere ve subjektif yargılara değil, doğrulanabilir verilere dayanır.

Kantitatif karar verme; kelime anlamı olarak “nicel” yani “sayısal” verilere dayalı karar almayı ifade eder. Bu yaklaşım, problemlerin tanımlanmasından çözüm önerilerine kadar olan süreçte sayısal ve mantıksal analizlerin ön planda olduğu bir karar mekanizmasıdır.

Bu tekniklerin temel özellikleri şunlardır:
Objektiflik: Duygusal veya kişisel önyargılardan uzak, somut verilere dayanır.
Sistematiklik: Problemin yapısal olarak modellenmesini sağlar.
Matematiksel Dayanak: Matematik ve istatistik temelli araçlarla çalışır.
Çoklu Alternatif ve Kriter Değerlendirmesi: Alternatifler karşılaştırılır, en iyi seçim yapılır.
Optimizasyon: Kaynakların en verimli biçimde kullanılması hedeflenir.

Bu teknikler, problem türüne ve karmaşıklığına göre çeşitlilik gösterir. En yaygın kullanılan tekniklerden bazıları şunlardır:

Doğrusal Programlama (Linear Programming): Kaynakların sınırlı olduğu durumlarda, üretim ya da dağıtım gibi süreçlerin en iyi şekilde planlanmasını sağlar. Amaç fonksiyonu ve kısıtlar doğrusal eşitlik ve eşitsizliklerle modellenir.

Tamsayılı Programlama: Karar değişkenlerinin tam sayılar olduğu durumlarda kullanılır. Örneğin, makine sayısı ya da çalışan sayısı gibi sayısal seçimlerde.

Kuyruk Teorisi (Queueing Theory): Hizmet sistemlerinde kuyrukların ve bekleme sürelerinin analizini yaparak, müşteri memnuniyeti ve işletme verimliliğini artırmayı hedefler.

Simülasyon: Gerçek hayattaki karmaşık sistemlerin bilgisayar ortamında modellenerek farklı senaryoların test edilmesi yöntemidir.

Karar Ağaçları: Olasılık ve sonuçların dallanarak gösterildiği, risk analizinde kullanılan yöntemdir.

Çok Kriterli Karar Verme (Multi-Criteria Decision Making- MCDM): Birden fazla ve çoğunlukla birbirine zıt kriterlerin olduğu karar durumlarında kullanılır. Örneğin, maliyet ve kalite gibi.

Stokastik Modeller: Belirsizlik içeren karar durumlarında olasılık dağılımları ve rastgele değişkenlerle analiz yapılır.

Bu teknikler sadece teoride kalmaz, pratikte birçok alanda aktif şekilde kullanılır:

Üretim Planlama: Hammadde, iş gücü ve makine kapasitesi gibi kaynakların en iyi şekilde........

© Sonsöz