Bugün tedavülde olan kağıt paralar devletlerin sonsuz vadeli sıfır faizli senedi hükmündedir ve değerleri tamamen itibaridir.

Küresel ölçekte yoğun olarak kullanılan ve rezerv para olan dolar da elbette bir istisna değildir ve eninde sonunda değeri itibari olan bir kağıt paradır.

Doların hükümranlığı İkinci Dünya savaşı sonrasında kurulmuş olan Bretton Woods sistemi ile başlamıştı.

İkinci Dünya savaşı sonrasında kurulmuş olan Bretton Woods sisteminin 1971’de dağılması, doların altınla olan sabit bağını koparmıştı. Para artık “karşılığı olan” bir varlık değil, “devletin senedi” haline geldi. Bu, modern finansın temelinde yatan güven sorununun başlangıcıydı.

Bu yüzden de dolar ve altın paritesindeki dönemsel sıçramalar, yalnızca finansal dalgalanmalar değil; parasal sistemin meşruiyet krizlerinin de bir yansımasıdır.

Bu dalgalanmaları okurken altını sabit bir nirengi noktası olarak kabul edip altın karşısında dolar kurunun dalgalanmasını, düşmesini ya da yükselmesini izlersek olan biteni çok daha doğru olarak anlayabiliriz.

Eninde sonunda değeri itibari olarak belirlenen bir kağıt para olan doları nirengi noktası olarak alıp, sabit kabul ederek altın çıktı ya da altın düştü yargısına varmak gerçek durumu anlamamızı engelleyebilir.

1973, 1974, 1979 ve bugün 2025…

Bu tarihlerden her biri, doların itibari değerinin sorgulandığı tarihsel kırılma anlarıdır. Bir X kullanıcısı aşağıda bu önemli kırılma anlarının kronolojik bir sıralamasını yapmış bende paylaşayım istedim, geçmişte yaşananları hatırlamak bu gün olan biteni anlamaya çok yardımcı olacaktır.

Dönemlere göre altın fiyatlarındaki % değişim yaklaşık olarak şöyledir:

1. 1971: Bretton Woods’un Çöküşü ve İlk........

© Sonsöz