menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Cumhuriyetçiler Kurultayından sonra…

37 19
31.05.2025

Cumhuriyet bugün birleştirici politik zemin olarak saptandığında, “başa döndük” diyen çıkabilir… Solun içinden bakıldığında ve kavram seti olarak solun geçmişindeki repertuvarla sınırlı düşünüldüğünde, akla 1960’ların sonundaki yükselişin gelmesi kaçınılmazdır. O zamanlar gençlikte kök salan, aydın kesimlere yayılan MDD hareketi bir Kemalist-sosyalist ittifakı öngörüyordu…

Kemalist-sosyalist ittifakı ifadesini, sevgili Atilla Özsever geçtiğimiz Perşembe kullandı, soL portalda. Bana kalsa, sosyalist terimini birkaç nedenle kullanmazdım, ama bunu en sona bırakacağım…

* * *

Türkiye’de komünizm ulusal kurtuluş mücadelesine doğdu. Dolayısıyla benzer bir nosyon, daha eskilerde de söz konusu olmuştur. Memleketin kurtuluş ve Cumhuriyetin kuruluş yıllarında Kemalist merkez tarihsel anlamıyla devrimci bir misyon üstlenmişti. Dönemin TKP’si ve genel olarak Marksist aydınlar da siyasete bu kritik noktadan yaklaşmışlardır. Devrimcilerin bir devrimi desteklemelerinden daha normal ne olabilirdi?

Elbette, bu konumlanış, Türkiye’nin sınıfsal kompozisyonunun zorunlu kıldığı bir ekle birlikte varlık kazandı. Daha önce de yazdık; mülk sahibi sınıflar Cumhuriyet’in devrimciliğini tırpanlamak üzere her daim iktidara eklemlenmişlerdir. Tırpanlanmayı da başardılar!

Komünistler de yeni merkezi desteklemek ve yanında yer almakla, eleştirmek ve karşısına dikilmek ikileminde kaldı. Bu kavşakta formül çok sade olabilir: Devrimin ilerlemesi anlamına gelen adımları destekle! Tersi yöndeki adımların karşısına dikil!

Ne var ki, hayat daha karmaşıktır. Yeni rejim, yani Cumhuriyet iktidarı, Kemalizmin ister damga vurduğu, isterse daha edilgen bir parçası olduğu evrelerde olsun, sürekli biçimde solu siyasetin dışına itmiştir. Sol, merkezi desteklemek için bile devreye sokulmamış, itirazları sert biçimde bastırılmıştır. Komünist hareketin acılı tarihi Kemalizmden sonra başlamış değildir…

Bu durumda TKP’nin,........

© soL