Manayı güzel ve sanatlı bir şekilde ifade etmek onu çok daha güzel ve çok daha etkili kılar. Bu sebeple edebi eserlerin en güzel ifadelerle dopdolu olduğunu görürüz. Bu sanatlardan biri Leff ü Neşir sanatıdır. Bu sanatta önce iki veya daha fazla unsur ayrı ayrı yahut icmâlen zikredilir (leff), ardından bunların her biriyle ilgili öğeler getirilir (neşr). Mesela “Hz. Eyyub ve Hz. Süleyman, sabır ve şükür kahramanlarıdır” ifadesinde leff ü neşr san’atı vardır. Eğer yapılan açıklama sı­rasıyla olursa leff ü neşr-i müretteb, eğer sıra bozularak olursa leff ü neşr-i gayr-i müretteb adını alır. Mesela şu âyete bakalım:

“(Allah) rahmetinden sizin için geceyi ve gündüzü (birer nimet) kıldı ki, birinde istirâhat edesiniz ve diğerinde O'nun fazlından (rızkınızı) arayasınız.”[1]

Burada müretteb bir leff ü neşr vardır. Önce gece zikredilmiş ve buna mukabil “istirâhat edesiniz” denilmiş, sonra gündüz zikredilmiş ve buna mukabil de “O'nun fazlından (rızkınızı) arayasınız” denilmiştir. Eğer bu şekilde sırasıyla gelmeyip de önce “O'nun fazlından (rızkınızı) arayasınız” denilerek başlansaydı, gayr- ı müretteb olurdu.

Bediüzzaman bu sanatı Risale i Nur Külliyatında hayli kullanmaktadır. Mesela Kur'anı tarif ederken kullandığı şu ifadelere bakalım:

“(Kur'an) Zât ve sıfât ve esma ve şuun-u İlâhiyenin kavl-i şârihi, tefsir-i vâzıhı, bürhan-ı katıı, tercüman-ı satııdır.”[2]

Üstteki ibarede dört ayrı kavram ve bunlarla ilgili dört........

© Risale Haber