Sır, içinde saklı bir söz, hakikat, anlam veya bilgi ile bilinmeyenleri kapsayan bir hazinedir. Sonuçta nereden başlasak, anlasak ve yazsak da hakikatin ve bilginin yeterlilik sınırına ulaşamayacağımıza göre; erişemediğimiz, göremediğimiz ve anlayamayacağımız merak ve sorular ile arayış kapıları açık kalır. Oradan yeni bilgi ve idrak isteği, sürekli bilinmeyenin ödev olarak önümüzde durduğu bir öğrenme ve olgunlaşma ihtiyacı ile içiçeyiz.

Böylece sırlar dünyası, ilim ve müşahede ile birlikte akıl ve kalbin besleme üniteleri olarak aralandığı kadar fark edilir ki; çoğu zaman tekâmül basamaklarının başındayız. Yürüyen bantlarda ilerlesek de aslında durağan bir hâlde olduğumuz açıktır.

Anlama ve kavrama yolculuğu, kısacık ömürde bir alanda kısmen mümkün olabiliyor. Sınırlı bilgi ve deneyimle yaşıyoruz. Denebilir ki günümüzde yapay zekâ geçmişin hafızasını önümüze koyuyor; ama merak çıtası yükseliyor. Sırlar âlemi ise ayrı bir müşahede makamı olarak, Ayet'ül Kübra'da olduğu gibi "Kainattan Halık'ını soran bir seyyah..." ister.

Çünkü mekanik bilgi, ruhsuz öğrenme, duyularla takviye almayınca tamamlanamıyor. His, hayal, akıl ve idrak ile zihni bariyerlerini aşamadığı hallerde sadece robotik bir aklın bilinç eklemesi oluyor. Keşifler bilimsel düzeyde kalınca ilham verici ruhani gelişmelere açılamıyor. Teknoloji, sırlar dünyasına ve kalbin derinliklerine, merakın amaç yüklü “neden?” sorularına cevap veremiyor.

Pozitivist düzeyde kalınca çaresizliğini metafizik alana saldırıya dönüştürüyor. Enfüsi seyri akıl dürbününde okuyamayınca karartmaya çalışıyor. Kendince sorguluyor, insanı şüpheci ve eylemsiz bırakıyor. İnkâra dayandığında ise materyalist bir mantık ve kurgunun parçası olarak mücadele, güç ve kazanç sarmalında insanî vasıflarını kaybediyor.

Secdeye giden bedenlerde bile nefis, kâr hesabı ile namazın kalbine dünyanın işleyişini yerleştiriyor. Böylece bir kısım iman ehli, motivasyonunu koruyamıyor, feyz alamıyor, ibadetinde huşû ve tefekküre varamıyor. Kalbini şuurlaştıramadığı için ameller ritüel........

© Risale Haber