Türkiye’deki büyümenin niteliği ve kalitesi hem harcama boyutunda hem de üretim boyutundaki bileşenlerdeki değişim odaklı tartışıldığında ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda Şekil 1’de AK Parti İktidarının üç farklı dönemi ele alınarak büyümenin niteliği ve kalitesi harcama boyutunda incelenmiştir. Bu dönemler; 2003-2024 dönemini kapsayan tüm iktidar dönemi, 2003-2015 Parlamenter Sistem Dönemi ve 2016-2024 Başkanlık Dönemidir. Başkanlık Döneminin 2018 değil de 2016’dan başlatılmasının nedeni 15 Temmuz 2016 Askeri Darbe Girişimi sonrasında Türkiye’nin Kararnamelerle fiili Başkanlık Sistemine geçmesi nedeniyledir.

AK Parti’nin iktidar olduğu 2003-2024 yıllarını kapsayan 22 yıllık dönemde Türkiye’de GSYH ortalama olarak %5 büyümüştür. Aynı dönemde harcama eksenli analiz yaptığımızda ortalama olarak; sabit sermaye oluşumu %6.3, hane halkı tüketimi %5.8 ve ihracat %5.2 büyürken, ithalat %4.5, Devlet harcamaları %4.5 ve hane halkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların tüketimi de %4.9 büyümüştür. AK Parti İktidarının 22 yıllık dönemde harcama boyutlu bileşenlerin tümü değerlendirildiğinde, yatırım, ihracat ve tüketim odaklı bir büyüme tablosuyla karşılaşmaktayız.

Kaynak: TUİK Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2024 Haber Bülteni içindeki Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış harcamalar yöntemiyle zincirlenmiş gayrisafi yurt içi hasıla hacim endeksi ve değişim oranları, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2024 tablosu kullanılarak hazırlanmıştır. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Donemsel-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-IV.-Ceyrek:-Ekim-Aralik,-2024-54163

AK Parti İktidarının Parlamenter Sistemde olduğu 2003-2015 yıllarını kapsayan 13 yıllık dönemde Türkiye’de GSYH ortalama olarak %5.3 büyümüştür. Bu dönemde ortalama olarak sabit sermaye oluşumu (yatırım harcamaları) %8.9, ihracat %5.9, ithalat %5,7 büyürken devlet harcamaları %4.9, hane halkı tüketimi ile hane halkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların tüketimi........

© Para Analiz