TESPİTLER ( 10 /35)
Zeyrek Yokuşu, ma’nevî ve uhrevî Vâdî’nin Büyük Sâkin’i, Şeyhulislâm, Zenbilli, Ali Cemâlî Efendi( 1445-1525) Fahreddin er- Râzî’nin soyundan gelen, Cemâleddin-i Aksrayâyî’nin torunu, Ahmed Çelebi’nin oğludur.Cemâleddin-i Atsarâyî’nin neslindin geldiği için, muasırı diğer devlet ve ilim adamları gibi, Cemâlî nisbetiyle anılır. Zenbilli Ali Cemâlî Efendi, ilk tahsilin Pîrî Mehmed Paşa’nın annesi tarafından dedesi olan Lârende’li, Mevlânâ Hamza’dan aldı.Ardından İstanbul’a gidip, Molla Hüsrev Hazret’lerinin derslerine devam etti. Molla Hüsrev Müftîy-i Benâm olarak ta’yin edilince Bursa’ya giderek burada Sultâniye müderrisi olan Mevlânâ Hüsâmzâde Mustafa Efendi’den ders okumaya başladı. Tahsili tamamlayınca Hüsâmzâde onu kendisine, muîd edindi ve kızıyla evlendirdi. Fatih Sultan Muhammed Han’ın saltanaı sırasında Edirne’de Mecîdiye Ali Bey Miedresesi, Hoca Sadeddin’e göre Taşlık Medresesi müderrisliği’ne getirildi. Ayrıca, Pâdişah tarafından kendisine 5000 akçe ile birlikte elbiseleri gönderildi. Karamânî Mehmed Paşa vezîriâzam oluncu siyâsî rakibi Sinan Paşa ile Zembilli Ali Cemâlî Efendi arasındaki yakın münasebetten dolayı onu önce, Beylerbeyi Medresesine, ardından Sirâciye medresesine sürdü. Bunun üzerine vazifesinden istifa eden Ali Cemâlî Halvetiye şeyhi Mes’ud Edirnevî’nin hizmetine girdi. Daha sonra İstanbul’a taşındı ve burada Sinan Paşa’nın yanısıra dönemin pekçok münevver’inin bağlandığı Konyalı Şeyh, İbnü’l-Vefa Muslihiddin Mustafa’nın tekkesine devam edip onunla sık sık görüştü. Fatih Sultan Muhammed Han’ın vefatı ve Sadrıazam, Karamânî Mehmed Paşa’nın Yeniçeriler tarafından katlinin ardından tahta çıkan 2. Bayezid döneminde yeniden müderrsliğe geçti Mecdî’ye göre, 2. Bayezid bir gece rü’ysında Ali Cemâlî’yi görmüş onuna görüşüp konuşmak istemiş, Ali CemâlÎ Efendi,” Selâtîn ile mülakat ebgaz-ı Mübah’tır,” diyerek kbul etmemiş, ancak Pâdişah........
© Önce Vatan
