Nice bir zamandır kullanılmayan, ama içeriği ya da özü itibariyle uygulamada işlevselliğini sürdüren “Manda Devlet” kavramı bağlamında sömürgeci siyasetinin halkı Müslüman ülkelerdeki gelişmeleri belirleyen bir öğe olup olmadığına dikkat çekmekti. Yaklaşımın kuramsal niteliğinin ağırlıkta görülmesi, dikkatlerin yoğunlaşmasını bir dereceye kadar zayıflatabilir belki. Ancak sömürgeci siyasetlerinin dönemlere göre değişik tutum ve uygulamalar göstermesi, belirleyici ve uygulayıcı devletlerin veya yönetimlerin üstlendikleri rollerin farklılaşması gibi konuları doğru bir şekilde irdeleyebilmek için, sorunun kuramsal kaynaklarına imkân ölçüsünde işaret etmek, atıfta veya göndermede bulunmak gerekmektedir. Bir anlamda zorunluluk da vardır bunda. Aksi takdirde, sözgelimi Filistin, Keşmir, Afrika’nın farklı ülkelerinde ortaya çıkan ihtilallerin, iç çatışmaların doğru bir şekilde anlaşılması pek kolay olmayabilir. Kaldı ki Sömürgeciliğin tarihi göz önüne alınmadan doğru, anlamlı, ders çıkartıcı bir değerlendirme........

© Milli Gazete