Kapılar gıcırdıyor, kale duvarları titriyor! Binlerce yıldır insanoğlunun en korunaklı mabedi sandığı zihin, şimdiye dek hiç görmediği yeni bir oyunla, yeni bir güçle sarsılıyor. Hayal gücü; o en mahrem kalemiz, şairlerin ilham pınarı, kâşiflerin pusulası, bugün yapay zekânın parmak uçlarında adeta bir simyacı edasıyla yeniden yoğruluyor. Ve bu yeni oyunun hamleleri, nefeslerimizi kesiyor! Bu köşede defalarca tehlike çanları çaldım, uyardım; ama bugün, o “gerçek dışı hezeyan” ile “eşsiz yaratıcılık” arasındaki çizginin nasıl bu kadar inceldiğini, nasıl bir sis perdesi gibi aralandığını gördükçe, insan hem hayrete düşüyor hem de ürperiyor. Bir an bizi hayrete düşüren “sanrılarına” şüpheyle bakarken, bir sonraki an “dehasının” önünde saygıyla eğiliyoruz. Peki, bu baş döndürücü oyun nereye varacak? Bu sarsıntı, bizi yalnızca teknolojinin vardığı durağı değil, çok daha derinde, insan olmanın sırrını, bize özgü sandığımız o kutsal cevherin aslında ne olduğunu yeniden keşfetmeye mi zorluyor? Yoksa bu oyunun kuralları yeniden yazılırken, biz hayal gücü tahtımızı, farkında bile olmadan başka bir güce mi devrediyoruz?

Bu derin sorgulama yolculuğu, beni kaçınılmaz olarak insan aklının Everest’lerinden birine, matematiğin o görkemli ve bir o kadar da kışkırtıcı oyununa taşıyor. Ve tam da o zirvede, insanlığa kuantumdan bilgisayara nice armağanlar sunmuş üstad John von Neumann’ın o gizemli fısıltısı yankılanıyor: “Matematikte bir şeyleri anlamazsınız. Sadece onlara alışırsınız.” Durup bir düşünün! Bu, bir devin alçakgönüllülüğü mü, yoksa bizim “anlamak” dediğimiz şeye dair bildiğimiz her şeyi sarsan bir depremin ilk işareti mi? Eğer von Neumann gibi bir akıl bile bu muhteşem zihin oyununda “anlamak” yerine “alışmak” gibi sıradan bir kelimeyi seçiyorsa, acaba bizler, sadece matematiğe değil,........

© Milat