menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Mümtaz’er Türköne yazdı: Sadece hukuk değil, akıl ve mantık da kayboluyor

64 5
13.12.2025

Birine “ahlâksız” demek, yerleşik hukuk sistemimize göre suç değil. Bu konuda Yargıtay 18. Ceza Dairesi’nin 2020/1934 sayılı kararı bile var. Bu söz hakaret değil, nezaket dışı, kaba bir söz olarak kabul ediliyor. Birine, yani gerçek bir kişiye “ahlâksız” demek hakaret anlamına gelmiyorsa, bir siyasî görüşe ahlâksız demek nasıl suç olur? Aralarındaki fark, birinin doğrudan, diğerinin dolaylı yoldan kendine muhatap bulması. Hakaret niteliği taşımayan bir sözü, “halkı kin ve düşmanlığa sevk” suçuna çevirdiğiniz zaman ölçü bütünüyle zıvanadan çıkıyor. Hakaret niteliği taşımayan bir sıfatla bu işi nasıl yapacaksınız? Kamu yararı adına neyi koruyorsunuz?

Sağcılığı mı?

Sağcılık, yargı marifetiyle korunacak kadar zavallı mı?

Zıvanadan çıkan sadece hukuk ölçüsü değil, mantık kaybı da ürkütücü boyutta. Herhangi bir sözlüğe veya ansiklopediye bakarsanız, dinlerin ve felsefenin merkezinde yer alan “ahlâk” kavramı iyi-kötü, doğru-yanlış arasında tercihte bulunma yeteneği üzerine inşa edilir. Maksat ölçülü olmayı tanımlamaktır. Birine ahlâksız dediğiniz zaman kötüden veya yanlıştan yana tavır sergilediğini söylemiş olursunuz. Muhafazakâr-geleneksel dünya görüşünde ahlâk, dar bir çerçevede cinselliğe indirgenir. Hâlbuki cinselliğe indirgenen ahlâk, iffet dediğimiz ılımlı-ölçülü davranışla ifade edilir. Cinsel dürtülerle ölçüyü kaçıran davranışlarda bulunmak iffetsizliktir.

Birine ve bir ideolojiye, bir siyasî görüşe ahlâksız demek hukuka aykırı olmadığı gibi ahlâka da aykırı değildir. Zaten bir siyasî görüşe sahip iseniz, diğer bütün siyasî görüşleri yanlış ve kötü, yani ahlâk dışı görüyorsunuz demektir. Çıkar hesabı ile ikiyüzlü davranmanın dışında doğru ve iyi olduğunu düşündüğünüz bir siyasî görüşü veya ideolojiyi, hatta bir tutumu benimsemek, aynı zamanda ahlâkî bir tavır almaktır. Herhangi bir ideoloji ve siyasî görüş sahibi için diğer görüşlerin tamamı ahlâka aykırıdır. Siyasetin doğası böyle düşünmeyi ve davranmayı gerektirir.

Enver Aysever’in sağcılığı ahlâksızlık olarak nitelemesi, en esnek yorumla bile suça konu edilemez. En fazla sağcı biri çıkıp, “asıl solculuk ahlâksızlıktır” karşılığını verebilir. Sağcılığı ahlâksızlık olarak niteleyen birini soruşturmak ve tutuklamak, hukukî değil ancak ve ancak “sağcı” bir tutum ve yaklaşım olur. Üstelik böyle bir yaklaşım bütün sağcıları temsil etmez; çünkü sağcılığın da karşı fikirleri “ahlâksız” sıfatı gibi hakaret niteliği taşımadığı için hoşgörü ile karşılayan çok geniş bir yelpazesi bulunur.

Muhafazakârlığı........

© Medyascope