İslam Özkan yazdı: Trump’ın Gazze planı ve Netanyahu’nun siyasi hayatta kalma stratejisi
Yaklaşık iki yıldır süren Gazze’de kanlı bir savaşı, bütün sivil baskılara ve kitlesel protestolara rağmen inatla ve ısrarla sürdüren İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, dün Beyaz Saray’dan ayrıldıktan kısa süre sonra, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’deki çatışmaları sonlandırmaya yönelik planını kabul ettiğini duyurdu.
Savaşı uzatmak ve Gazze’nin büyük kısmında İsrail kontrolünü kalıcılaştırmak için aldığı kararlarla, hem iç hem dış politikada siyasi hayatta kalma stratejisine dayanan tutumu derin yaralar açtı. Nisan 2024’te 30 rehinenin serbest bırakılacağı bir anlaşmayı reddetti; bu, koalisyon ortağı aşırı sağcı bakanların (Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich) hükümeti devirme tehdidinden sonra gerçekleşti. Mayıs 2024’te Beyaz Saray’ın İsrail-Suudi normalleşmesini şart koştuğu ateşkes planını baltaladı. Ocak 2025 ateşkesinden sonra, Mart 2025’te “Hamas’ı bitirme” gerekçesiyle saldırıları yeniden hızlandırdı.
Ağustos 2025’te Gazze’nin işgal planını onayladı; bu, soykırımı daha da derinleştirdi. BM’ye göre, yardımların engellenmesi ve Gazze’ye uygulanan abluka açlık ve salgınlara neden oldu; Netanyahu, “Gazze Şeridi’ni harabeye çevireceğiz” diyen konuşmalarıyla soykırımı sürdürme niyetini gösterdi.
Koalisyonunu korumak için aşırı sağcıları kolladı; örneğin, Filistinlilerin “gönüllü göçünü” savunan Smotrich’i destekledi. BM raporunda, Netanyahu’nun “Amalek” benzetmesi (Kutsal Kitap’ta toplu yok etme çağrısı) soykırımı derinleştirme niyetini ortaya koyan bir unsur olarak değerlendirilmişti.
Savaş kabinesinin ılımlı lideri Gantz, Netanyahu’nun “savaşı uzatma” politikasına karşı çıktı ve istifa etti. Bu, Netanyahu’nun kabineyi feshetmesine neden oldu; artık kararlar, aşırı sağcıların ağırlıkta olduğu güvenlik kabinesinde alınmaya başlandı. Gantz, “Netanyahu barışı sabote ediyor” diyerek ayrıldı; bu, Netanyahu’nun iç muhalefeti zayıflatma stratejisinin simgesi oldu ve savaşı uzatan bir dönüm noktasıydı.
Netanyahu hükümeti, onun yolsuzluk davasını eleştiren Savcı General Baharav-Miara’yı görevden almaya çalıştı. Mahkeme bu kararı askıya aldı, ancak girişim, Netanyahu’nun yargıdaki eleştirileri susturma çabasını gösterdi. Savaşı uzatmak için iç kurumları baskılaması Gazze operasyonlarının sorgulanmasını engelleme amacı taşıyordu.
Netanyahu, hükümeti devirme tehdidi savuran Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Smotrich gibi figürlere boyun eğdi; örneğin, Mart 2025’te ateşkesi bozarak Gazze operasyonunu yeniden başlattı. Öte yandan Netanyahu, İran’a yönelik saldırının detaylarını ultra-ortodoks Moshe Gafni’ye sızdırdı; bu, koalisyon desteğini almak için savaşı uzatma taktiğiydi. Bunlarla da yetinmedi, rehinelerin savaş ve şiddeti tırmandırarak değil, diplomasi yoluyla çözümlenmesi gerektiğini savunan Savunma Bakanı Yoav Gallant’la da ters düştü. Gallant, şimdilerde partiden ihracı görüşülmek üzere Likud’un parti mahkemesine çıkmaya hazırlanıyor.
Tarafların ateşkese her zamankinden daha yakın olduğunu gösteren birçok gösterge vardı. Gerek uluslararası toplumun giderek daha Filistin yanlısı bir çizgiye gelmesi gerekse dünyada sivil........





















Toi Staff
Gideon Levy
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein